Pieter Jelles (1860-1930) De Friese dichter en journalist Pieter Jelles Troelstra heeft een grote rol gespeeld in het ontstaan van de politieke macht van de Nederlandse arbeiders. Hij wordt beschouwd als een van de grootste socialistische leiders uit de Nederlandse geschiedenis.
Troelstra was een van de oprichters van de S.D.A.P., de Sociaal Democratische Arbeiders Partij, die in 1894 tot stand kwam en die de voorloopster werd van de tegenwoordige Partij van de Arbeid. De S.D.A.P. kwam tot stand na een conflict met een andere socialistische voorman: Domela Nieuwenhuis. In tegenstelling tot deze laatste wilde Troelstra de macht van de arbeidersmassa langs wettige weg tot ontplooiing brengen. Domela Nieuwenhuis en zijn medestanders waren daarentegen voorstanders van opstand en revolutie.
Ondanks dit standpunt had ook Troelstra veel revolutionnairs in zich. Dat kwam o.m. tot uiting in 1918, toen hij onder invloed van de geslaagde Russische revolutie in de Tweede Kamer verklaarde, dat thans het moment was aangebroken, waarop de Nederlandse arbeiders naar de macht moesten grijpen. Dit plan mislukte echter, omdat slechts weinigen in Nederland er voor voelden met het Oranjehuis te breken. Troelstra kreeg door deze vergissing een slechte reputatie; hij bleef echter een van de grote voormannen van de S.D.A.P. en zijn naam is voorgoed verbonden met de opkomst van het socialisme in Nederland.