1. Opstand 1274 in Kennemerland van gezeten boeren, die zich keerden tegen de toenemende macht van het landsheerlijke gezag. m.n. tegen de uitvoerder van dit gezag, de grafelijke baljuw, en tegen de adellijke geslachten, die zich met hulp van de landsheer verrijkten.
Bij de opstand sloten zich de Westfriezen en de Waterlanders aan en de bewoners van Amstelland, wier heer Gijsbrecht iv van Amstel zich als leider opwierp, alsmede de ambachtsgilden van de stad Utrecht. Amersfoort en Eemland sloten zich eveneens aan en het gehele Nedersticht raakte in handen van de opstandelingen. Na het vertrek van de Kennemers en de inval van een leger uit Gelre, sloten Graaf Floris v en de Hollandse edelen 1274 met stad en platteland van het Nedersticht ccn neutraliteitsverdrag. Het Sticht wist de Gelderse aanval te keren; elect → Jan I van Nassau moest de wijk nemen naar Deventer en de volkspartij kon zich tot 1276 in het Nedersticht handhaven. Floris v sloot met de Kennemers een akkoord, dat aan vele van hun wensen tegemoetkwam.2. Opstand 1426 van boeren in Kennemerland en van de met hen verbonden Westfriezen en Waterlanders, die bijna geheel Holland ten noorden van het IJ omvatte. De opstand werd veroorzaakt door de tegenstellingen tussen de plattelanders en de groeiende economische macht van de steden, vooral van Haarlem. Ondanks de steun van gravin → Jacoba van Beieren (→ Tweede slag bij Alphen, 1426) moesten de boeren het beleg van Haarlem opgeven en zich onderwerpen. Toen hertog Filips de Goede van Bourgondië 24.7.1426 vonnis over hen velde, kwamen de Kennemers en de Westfriezen opnieuw in verzet, veroverden Monnikendam en Enkhuizen, maar weerden voor Hoorn verpletterend verslagen door L’lsle-Adam waarmee de opstand ten einde was. De Kennemers en Westfriezen verloren alle rechten en privileges, en moesten een zeer hoge boete betalen benevens een permanent jaarlijks haardgeld: Alkmaar verloor zijn stadsrecht en werd ontmanteld.
