Germanismen in het Nederlands

Dr. S. Theissen (1978)

Gepubliceerd op 11-06-2020

Brieford(e)ner

betekenis & definitie

In de jaren ’30 en '40 heeft men brieford(e)ner herhaaldelijk als een germanisme (D. ‘Briefordner’) afgekeurd. Het schijnt een vrij recent woord te zijn: in de woordenboeken vindt men het pas vanaf de jaren ’30 (Verschueren), soms zelfs pas vanaf de jaren ’50 (Van Dale, Koenen). In het begin heeft Koenen bezwaar gemaakt tegen brieford(e)ner maar nu aanvaardt hij het, evenals de meeste andere woordenboeken, als correct Nederlands. De enige die het nog als een germanisme beschouwt is Van Dale. Eigenaardig genoeg vermeldt hij ordener, met dezelfde betekenis, zonder afkeuring.

Ondanks het oordeel van Van Dale, die hier een beetje achterloopt op de feitelijke taalsituatie, is brieford(e)ner helemaal ingeburgerd. Uit het volgende voorbeeld blijkt dat een ord(e)ner ook m.b.t. andere dingen dan alleen brieven gebruikt wordt:

‘Een ordner die alle losbladige artikelen keurig bijeenhoudt.’ (Elseviers Magazine, 19.8.72, p. 87).

< >