provincie van het keurvorstendom Hessen, groot circa 24 vierk. mijlen met 122,000zielen, bevat het voormalige Prinsdom H., het keurhessische gedeelte van het prinsdom Isenburg en een gedeelte van het groothertogdom Fulda, was sedert de 12e eeuw een graafschap, en werd 1429 als rijksgraafschap erkend. In 1451 splitsten de rijksgraven van H. zich in twee linien, de Hanau-Muntzenbergische en de Hanau-Lichtenbergische.
Toen eerstgenoemde 1642 uitstierf, kwamen hare bezittingen aan de jongste linie, welker hoofd 1696 tot den prinsenstand verheven werd, doch welke linie 1736 insgelijks uitstierf. Alstoen kwam H.-Muntzenberg aan Hessen-Cassel, en H.-Lichtenberg aan HessenDarmstadt; 1785 echter werd geheel H. bij HessenCassel ingelijfd, doch 1803 bij rijksbesluit tot een prinsdom verheven, dat intusscben 1806 door de Franschen veroverd en 1809 door hen ingelijfd werd bij het groothertogdom Frankfort, waarvan het deel bleef uitmaken tot 1815, sedert welk jaar het prinsdom H. het voornaamste bestanddeel uitmaakt van de prov. H.H., hoofdplaats der prov. H. en gewichtigste fabriekstad van Keurhessen, aan den Kintzig en een kanaal van den Main, 3 uren gaans beoosten Frankfort aan den Main, heeft een paleis van den keurvorst, en 15,300 inw. Bij H. werd 30 Oct. 1813 door Napoleon de overwinning bevochten op de Oostenrijkers en Beieren.
