verandering van stem en hoest (dof en klankloos worden), door zwelling en verminderde elasticiteit der stembanden. We vinden H. dus als het slijmvlies van het stemapparaat gezwollen of ontstoken is, als de stembanden met slijm bedekt of zitplaats van zweren zijn.
Ruwheesch wordt de stem bij catarrh van het strottenhoofd; geheel toonloos, als de stembanden hun trillingsvermogen verloren hebben of geheel verlamd zijn. De afwijking der stem bij aandoeningen van het strottenhoofd kan bestaan in een lichte ruwheid der stem tot volmaakte stemmeloosheid toe. Hiertusschen in bevinden zich de overgangen, die men heeschheid en gevoileerde stem noemt. Acute catarrh van het strottenhoofd is de meest voorkomende oorzaak van H., en in dit geval is de H. in den regel spoedig genezen, evenals de catarrh zelf; van grooter beteekenis is H. tengevolge van een chronische catarrh; hier hangt de voorzegging (prognose) in de eerste plaats af van de oorzaak van de chronische catarrh. Bedenkelijker is een H. tengevolge van verzwering der stembanden door syphilis en tuberculose.
