Bronchiaalcatarrh, ontsteking van het slijmvlies der bronchiën; kan acuut of chronisch zijn. De acute B. ontstaat door kouvatten, inademen van schadelijke gassen, als verschijnsel van enkele besmettelijke ziekten enz.; de chronische B. door voortdurend inademen van schadelijke lucht (stof, giftige gassen of prikkelende dampen), en bij hart-, long-, vaat- en nierziekten.
B. in een longtop is dikwijls het eerste verschijnsel van longtuberculose.B. komt op alle leeftijden voor; zij is het gevaarlijkst bij jonge kinderen en grijsaards. Een ernstige vorm is de Capillaire B. bij kinderen, waarbij de ontsteking de fijnste vertakkingen aandoet en dikwijls den dood veroorzaakt.
Men onderscheidt verder een drogen en een vochtigen vorm van B.; de acute B. begint in den regel droog (veel hoesten met weinig fluimen), om na eenige dagen in den vochtigen vorm over te gaan (minder hoest en meer opgeven). Het meest hinderlijk verschijnsel is de hoestprikkel. Bij een meer uitgebreide B. treedt kortademigheid op.
Koorts vindt men bij capillaire B. altijd, bij acute meestal. Bij een chronische B. met zeer veel opgeven, spreekt men van Bronchoblennorrhoe, vroeger Asthma humidum genoemd. Komen rottings-bacteriën in de long, dan veroorzaken deze een B. foetida; hierbij worden zoetachtig stinkende fluimen opgegeven en is veel gevaar voor het optreden van longontsteking, overgaande in longversterf (gangreen). Een zeldzaam voorkomende vorm is de B. crouposa, waarbij fibrineuse stolsels worden opgegeven, die een afgietsel vormen van de bronchiaalvertakkingen.
De behandeling van een acute B. bestaat in het toedienen van hoestbedarende en slijmoplossende middelen; oppassen voor kouvatten. Bij de chronische moet de oorzaak worden bestreden; in den winter is een verblijf in een klimaatbadplaats, 't best Egypte of Madeira, aan te raden. Badkuren in Ems, Kissingen, Homburg, enz. of aan zee.
Inademings-behandeling met terpentijn (b.v. 1 lepel terpentijnolie op warm water en de dampen inademen). Gebruik van Selters- of Emserwater; zoo noodig expectorantia (zie aldaar) of ter beperking der afscheiding balsamica. Bij B. foetida inademen van carbol (op den duur vergiftig), of terpentijn. Bij B. crouposa inademen van kalkwater; nu en dan zijn braakmiddelen noodig, om de stolsels te verwijderen.
