Encyclopedie van Zeeland

Kon. Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen (1982)

Gepubliceerd op 24-11-2020

TEMPELIERS

betekenis & definitie

Een in 1119 door Franse ridders te Jeruzalem gestichte orde. De naam dankt de orde aan het feit dat hun hoofdzetel zich bevond op het tempelplein van Jeruzalem, waar nu de Al Aksa-moskee staat.

De orde vormde een politieke en een economische macht van betekenis in West-Europa, met ca. 9000 vestigingen; in 1312 is de orde door paus Clemens V opgeheven. Verscheidene huizen gingen over naar de johannieters, o.a. het enige huis in Zeeland waarvan het bestaan met zekerheid kan worden aangetoond, nl. de tempel Genderdyc te Zaamslag, even ten westen van de kerk. Gerard van Maelstede schonk in 1282 landerijen aan de tempeliers. Waarschijnlijk is het Maria-hospitaal, dat later door johannieters werd verzorgd, overgenomen van de tempeliers. De vermelding van Reigersberg, dat Adriaan van Borssele van Brigdamme het huis aan de St.-Pieterstraat te Middelburg van de tempeliers heeft gekocht voor de vestiging van een klooster van de bogarden, kan niet bevestigd worden; ook niet de vermelding in Boxhorn-Reigersberg dat de magistraat van Zierikzee in één nacht alle tempeliers op twee na doodde. Het huis van de tempeliers, de Haene, staat nog altijd in Zierikzee; het is het oudste huis daar, Meelstraat 12.

Verderzijn er nog onbevestigde berichten van Reigersberg over vestigingen in Zandijk bij Veere en in Geersdijk op Noord-Beveland. Ook het vermoeden dat een in 1853 ontdekte begraafplaats bij Ossenisse afkomstig is van de tempeliers, kan niet worden bevestigd.LITERATUUR

Monasticon Batavum, Romer, Kloosters en abdijen. Boxhorn-Reigersberg, Chroniek. Nolet en Boeren, Kerkelijke instellingen in de Middeleeuwen. Platteeuw. Zaamslag.

< >