Gepubliceerd op 30-05-2019

Pauwfazanten, Pauwen, Congopauwen

betekenis & definitie

Onderfamilies: Argusianinae Pauwfazanten (Argusianus, Polyplectron, Rheinartia), Pavoninae Pauwen (Pavo), Afropavoninae Congopauwen (Afropavo)

Pauwfazanten of spiegelpauwen zijn sierlijke hoendervogels, die op hun dofgrijze of bruine verenkleed prachtige blauwen groenglanzende plekken dragen. Ze leven in de ondergroei van het tropisch regenwoud. Bij de balts zetten de mannetjes hun vleugels en staart in een grote waaier overeind, waarop de glanzende oogvlekken, als een aaneengeregen parelsnoer, duidelijk zichtbaar zijn. Bij de palawanpauwfazant zijn de glanzende oogvlekken op de staart sterk ontwikkeld, terwijl die op de rug en vleugels slechts zwak gevormd zijn. De spiegelpauw heeft daarentegen zowel op de rug als op de vleugels en de staart grote, groenviolet glinsterende plekken. Een nauwe verwant is de rheinart-argusfazant, die over het hele verenkleed witte spikkels draagt.

Het mannetje heeft de langste staartveren die we in het gehele vogelrijk aantreffen: 175 cm. Hij leeft in dichte, vochtige bossen. Bij de argusfazant zijn de armpennen, die van grote oogvlekken voorzien zijn, veel langer dan de handpennen. Door lichtere en donkerder schaduwwerking lijken de oogvlekken als bolvormige lichaampjes bovenop de veren te liggen. De middelste staartpennen zijn bijna driemaal zo lang als de andere. Bij de balts spreidt de haan de vleugels als een cirkelrond scherm boven de rug uit, waarachter hij de kop verscholen houdt. Dit is een indrukwekkend vertoon, dat nog versterkt wordt door kleine bewegingen van de vleugels.

Pauwen waren reeds bij de Oude Egyptenaren bekend en in de kuituren van de oudheid speelden zij een grote rol. In halftamme staat hield men ze destijds, evenals nu, om hun schitterende verenkleed. Tegenover andere hoenderachtigen gedragen ze zich onverdraagzaam en ook hun roep wordt vaak als onaangenaam ervaren. Hun lange verensleep bestaat niet uit staartpennen, maar uit ruim 200 bovenstaartdekveren, waarvan er 150 voorzien zijn van „pauwogen“. Bij de balts worden ze tot het bekende waaiervormige scherm overeind gezet. De groene-pauw heeft een langere kuif en een groener verenkleed.

De congopauw, een kortstaartige pauwesoort, werd pas in 1936 voor het eerst ontdekt in het noordelijk deel van de Congo. Hij wordt opgevat als een relict van een voormalige, veel grotere verspreiding.

< >