Kanaal van Groningen naar Assen; het noordelijk deel valt samen met de Drentsche Aa of het Hoornse Diep. Gegraven onder koning Willem III in de periode 1858-1863.
Het kanaal is 38 km lang en 2 m diep, en heeft een verval van 11 m. Sinds 1876 valt het onder het beheer van de rijksoverheid. Aan de oostzijde ervan loopt, min of meer parallel, de in 1968 voltooide rijksweg A28.Lit.: Inventaris van het archief van de Noord-Willemskanaal Maatschappij NV te Groningen (1841) 1856-1958 (1965) (Winschoten 1986).