(Latijn senatus, afgeleid van senex = oud), Raad der Ouden; de leden van dien raad noemt men senatoren.
In Rome was de senaat het hoogste regeeringscollege, dat aanvankelijk slechts uit bejaarde leden bestond. In later tijd daalde de leeftijdsgrens tot 30 jaar. De invloed en samenstelling hebben in den loop der jaren groote wijzigingen ondergaan. Het ledental varieerde van 300 tot 1000. De senaat oefende invloed op de wetgeving en had het oppertoezicht op het bestuur des lands.
Ook Sparta, Athene en Carthago hadden een senaat.
Op het voetspoor der Romeinen werden in de Middeleeuwen verschillende hooge colleges met den naam senaat aangeduid. Het deel der Volksvertegenwoordiging, dat bij ons den naam draagt van Eerste Kamer der Staten-Generaal, wordt in België en Frankrijk senaat genoemd.
Ook de besturende lichamen van Universiteiten, Studentencorpsen enz. dragen nog den naam senaat.
