Uit een adellijk geslacht gesproten, studeerde te Leipzig, werd in 1500 doctor der Heilige Schrift en werd daarna korten tijd prior te München. Vervolgens werd hij door den landsheer, den keurvorst Frederik den Wijze geroepen, om behulpzaam te zijn bij de organisatie der nieuwe academie te Wittenberg 1502.
Hij werd daar zelfs professor. Hij werd vicarius-generaal van de Saksische orde der Augustijnen.
In die kwaliteit leerde hij Luther kennen. Hij bewees dezen gewichtige diensten (zie art.
Luther). In 1512 legde hij zijn professoraat neder.
Als vicarius trad hij Luther raadgevend en troostend ter zijde. In 1520 legde hij ook zijn vicariaat neder en ging naar Salzburg, waar hij hofprediker werd bij den aartsbisschop Mattheüs Lang entegelijk abt in het daar bestaande Benedictijner klooster.
Staupitz brak niet met de Roomsch-Catholieke kerk, hoewel hij wel enkele evangelische gedachten koesterde. Hij bleef tot zijn dood in de kerk (1524).
Hij miste het juiste inzicht in den waren staat der kerk en miste ook den moed, om Luther te volgen.
Een reformator voor de Reformatie is hij in den eigenlijken zin des woords niet geweest.
Als zieleherder heeft hij echter groote beteekenis voor Luther gehad. Ullmann, Reformatoren vor der Reformation.
