Het monnikenwezen, reeds in de oude kerken ontstaan was en door sommige kerkvaders zeer was begunstigd, had zich gedurende de Middeleeuwen snel ontwikkeld. Vooral na het optreden van de Cluniacensers waren er tal van monnikenorden ontstaan.
Paus Innocentius III had het noodig geacht op het vierde Lateraansche concilie de vermeerdering der monnikenorden te verbieden, maar hij kon niet verhinderen, dat er twee zeer belangrijke orden bijkwamen. Het ideaal van de Middeleeuwsche vroomheid was de ontvlieding van de wereld, maar de wereld volgde den monnik op den voet en liet haar invloed ook gevoelen binnen de naakte kloostermuren.
Daarom trachtte men telkens nieuwe vormen van ascese te vinden. De oude kloostergeloften van Benedictus van Nursia waren1. stabilitas loci, d. i. het vaste verblijf op een plaats,
2. conversio morum, d. i. armoede en kuischheid, en
3. oboedientia, d. i. gehoorzaamheid.
Onder armoede had men altoos verstaan, dat de monniken persoonlijk geen goederen mochten bezitten. De gemeenschap, de orde mocht ze echter wel hebben en daardoor waren de meeste orden zeer rijk. Met Franciscus van Assisi kwam de begeerte op, om het ideaal der armoede niet alleen voor den enkelen monnik, maar ook voor de geheele orde verplichtend te stellen. Zoo ontstonden de bedelorden. Omdat deze orden leefden van de aalmoezen der Christenen, moesten de monniken, die ertoe behoorden, wijd en zijd het land doortrekken. Daardoor verviel wel de oude kloostergelofte van de stabilitas loei, maar des te grooter werd de invloed, die van deze orden uitging op het volk. Van alle bedelorden zijn de Franciscanen en Dominicanen de voornaamste.
Aan het hoofd van een bedelorde stond een generaal, die verantwoording schuldig was aan den paus.
De bedelmonniken hebben zeer groote beteekenis gehad en van hen is een in menig opzicht gezegende invloed uitgegaan. Daartoe werkte allereerst mede hun leven in armoede en hun prediking onder het volk. Onder de bedelmonniken zijn zeer veel indrukwekkende predikers geweest, vooral onder de Dominicanen. In de tweede plaats waren zij mannen van beteekenis, omdat zij rechtstreeks onder den paus stonden en altoos arbeidden om de macht van het pausdom te vergrooten. En in de derde plaats hebben zij door hun prediking den sinds de kruistochten opkomenden derden stand krachtig geholpen, om zich te ontwikkelen. Later hebben zij zich ook op de beoefening der wetenschap toegelegd, zoodat de voornaamste plaatsen aan de universiteiten door bedelmonniken werden ingenomen. In 1221 stond de Sorbonne te Parijs reeds een leerstoel in de theologie aan de bedelmonniken af.
