Verzamelnaam voor eenstemmige kerkgezangen in de rooms-katholieke liturgie.
Paus Gregorius I de Grote (ca. 540-604) moet een muzikale man geweest zijn. In korte tijd ordende hij de grote liturgische muziekschat, die in de 1ste tot de 6de eeuw geleidelijk in de katholieke kerk ontstaan was. Het is vrijwel zeker dat enkele van deze misgezangen door hem gecomponeerd zijn. Deze eenstemmige kerkgezangen worden naar hem gregoriaans genoemd. Behalve dat Gregorius de misteksten ordende, reorganiseerde hij de pauselijke zangschool, die sinds de 8ste eeuw Schola Cantorum genoemd wordt. Gregorius, telg uit een adellijke Romeinse familie, werd na een pauselijk gezantschap in Constantinopel, in 590 tegen zijn wil tot paus gekozen. Met energie en diplomatiek beleid herstelde hij de Kerk, die volgens hem ‘een door stormen toegetakeld schip was geworden'. Door zijn optreden verstevigde hij de verslapte kerkelijke tucht en ijverde hij voor de bekering van Gallië. Onder leiding van Augustinus zond hij 49 benedictijnen als missionarissen naar Engeland.
De uitdrukking gregoriaanse zang werd voor het eerst door paus Leo IV (847-855) gebezigd. Het gregoriaans geraakte na de Middeleeuwen in verval, maar kreeg in de 20ste eeuw weer een vaste plaats in de katholieke liturgie.
