hertog van Rivoli, prins van Esling, maarschalk van't fransche keizerrijk,geb. 6 Mei 1758 te Nizza, trad reeds j ong als vrijwilliger in fransche dienst, onderscheidde zich in de eerste oorlogen der omwenteling bij de Zuider-armee, werd 1795 bevorderd tot divisie-generaal, en had een roemrijk aandeel aan de verovering van Italië door Bonaparte: in 1797 was M. degene, die den afloop van den slag van Rivoli besliste. In 1798 werd hij aan het hoofd van een legerkorps geplaatst, met den last, om een republikeinsch bewind in te voeren in den Kerkelijken Staat: doch hij werd van geldverkwisting beschuldigd door zijne eigene armee, die aan het muiten sloeg, en hem noodzaakte terug te trekken.
In 1799 onder .lourdan met het bevelhebberschap der armee in Zwitserland bekleed, overlaadde hij zich 25 Sept. van dat jaar met roem, dooide overwinning, welke hij bij Zurich op de Russen bevocht, die Frankrijk met eenen inval bedreigden. Vervolgens naar Italië gezonden, om het hoofd te bieden aan de Oostenrijkers, die de verlorene landen heroverden, wierp hij zich met eene handvol dapperen in Genua, en hield daar den oostenrij kschen generaal Melas lang genoeg op, om Bonaparte den tijd te geven in Italië te vallen en de overwinning van Marengo voor te bereiden. In 1804 werd M. verheven tot maarschalk en hertog van Rivoli. In 1805 bekwam hij het opperbevel over het leger in Italië, en vervolgde met kracht prins Karel, die genoodzaakt was terug te trekken naar Duitschland. In 1806, na den vrede van Presburg, nam M. het koninkrijk Napels in bezit voor Jozef Bonaparte, en bracht aan de opstandelingen in Calabrië herhaalde nederlagen toe. In 1809 kommandeerde hij in Oostenrijk het 5e korps van het Groote leger, en besliste de overwinning bij Esiing, waarvoor hij door Napoleon beloond werd met den titel van prins van Esling. Minder gelukkig was M. in Portugal (1810), waar het hem niet gelukken mocht de Engelschen, die aangevoerd werden door Wellington, te verdrijven, zoodat hij 1811 zijn kommando nederlegde; 20 Dec. 1814 werd hij door Lodewijk XVIII tot pair verheven, en stierf 4 April 1817. Hij heeft Mémoires nagelaten, die in ’t licht gegeven zijn door generaal Koch (7 dln. met atlas, 1849—50).
