Historische collectie Nederland

Rijksdienst voor het cultureel erfgoed (2019)

Gepubliceerd op 13-06-2019

Neogotiek

betekenis & definitie

De Neogotiek is een architectuurstijl die de gotische bouwkunst herleeft tussen ca. 1830-1910. In Nederland kan de neogotiek onderscheiden worden in twee fasen: de Willem II-gotiek en de ambachtelijke neogotiek. De Willem II-gotiek is een decoratieve variant van de neogotiek, omdat ze voornamelijk de decoratieve elementen van de gotiek herleeft.

In Nederland was er bij het ontwerpen in eerste instantie geen sprake van een logisch doordachte benadering van de gotiek. Vanaf omstreeks 1850 ontstaat een rationalistische variant in Nederland, met P.J.H. Cuypers als pionier.

Deze variant, ook wel bekend als de ambachtelijke neogotiek, wordt gekenmerkt door een liefde voor het ambacht, echtheid van het materiaal en eerlijkheid van de constructie. Een voorbeeld van een verschil tussen de Willem II-gotiek en de ambachtelijke neogotiek is de toepassing van een imitatieribgewelf van hout en stuc tegenover de toepassing van een stenen gewelf of houten overkapping, zoals dat in de Middeleeuwen werd gedaan.