Taehan-minguk

betekenis & definitie

oppervlakte 98 484 km2

inwoners 38197 000

hoofdstad Sŏul (Seoel)

staatsvorm republiek

staatshoofd Chun Doo Hwan

reg. leider Kim Sang Hyup

officiële taal Koreaans

religies sjamanisten, boeddhisten, confucianisten, protestanten

munteenheid Zuidkoreaanse won

BNP/hoofd US$ 1 520

lid van UNESCO, UNCTAD, WHO, FAO, GATT, IMF, Wereldbank, Colombo Plan

Landschep en klimaat

Zuidkorea ligt in Oost-Azië en grenst van het noorden uit resp. aan: Noordkorea, Japanse Zee, Straat Korea en de Gele Zee. Evenals Noordkorea is Zuidkorea door de grote hoogteverschillen over relatief korte afstanden uitermate bergachtig. De grillige, sterk ingesneden westkust met de vele eilanden en zijn brede

kustvlakte, verschilt in vele opzichten van de rechte oostzijde, waar slechts een smalle kuststrook aanwezig is. In het oosten van het land bevindt zich dan ook het T'aebaekgebergte, dat bijna over de hele lengte van het schiereiland loopt, parallel aan de oostkust. In dit gebergte bevinden zich slechts weinig toppen boven de 1000 m; hoogste punt is de Halla-san: 1950 m. Vanaf het T'aebaekgebergte loopt een aantal bergruggen naar het midden en zuidoosten. Belangrijkste rivieren zijn de Han, Naktong, Kum, Somjin, Yongsan. De meeste bodems van het land zijn ontstaan door verwering van granietachtige kristallijne gesteenten en zijn van nature onvruchtbaar door een tekort aan organisch materiaal. Plaatselijk zijn echter in de rivierdalen relatief rijke alluviale bodems aanwezig.

Het klimaat is heet en vochtig. Vooral in de westelijke en zuidelijke laaglanden zijn de zomers warm en vochtig, met een gemiddelde temperatuur van ca. 25°C. In de zomer waalt de zuidoostmoesson en brengt overvloedige regenval, waarvan ca. 70% valt in de periode juni-september.

De hoeveelheid neerslag loopt uiteen van 500 mm in het noordoostelijk binnenland tot 1400 mm aan de zuidkust. Zuidkorea heeft twee vulkanische eilanden, Cheju-do (in de Gele Zee) en Ullung-do (in de Japanse Zee)

Sociale gegevens

Behalve het in etnisch en cultureel opzicht homogene Koreaanse volk leeft er een kleine Chinese minderheid. Vanwege het bergachtige karakter van het oosten van het land is de bevolking voor het grootste deel geconcentreerd in het westen en zuiden. Het percentage van de stedelijke op de totale bevolking is 48,4 en groeit nog steeds. De trek richt zich vooral naar de twee grootste steden van het land, Seoel en Pusan. De sociale voorzieningen laten nog te wensen over. Het land kent een grote woningnood, die met name in de grote steden schrijnend is. Op het gebied van de volksgezondheid hebben geleidelijk verbeteringen plaatsgevonden: zo komen epidemieën niet meer voor, maar er is nog wel een tamelijk hoge kindersterfte. De medische voorzieningen worden voor een deel beheerd door buitenlandse instellingen en zijn sterk geconcentreerd in de steden. Lager onderwijs is voor iedereen verplicht en wordt ook vrijwel door iedereen gevolgd, waardoor 91 % van de bevolking van 15 jaar en ouder kan lezen en schrijven. Naast het aanleren van vaardigheden die van belang zijn voor een industriële maatschappij, wordt op school veel aandacht besteed aan patriottisme en anticommunisme.

Economische gegevens

Zuidkorea heeft een gemengde economie, waarin zowel staats- als particuliere ondernemingen werkzaam zijn. Agrarische activiteiten, veeteelt en visserij zijn van oudsher zeer belangrijk. Hoewel de voedselproduktie de laatste jaren aanzienlijk is gestegen, moet het land toch nog aanzienlijke hoeveelheden tarwe invoeren. Door de toenemende trek naar de steden zijn tevens arbeidstekorten op het platteland ontstaan.

In de loop van de jaren 70 werd voorgaande sector gepasseerd door de industrie, die een snelle ontwikkeling doormaakt. Vooral de zware (o.a. scheepsbouw) en de chemische industrie beleven nog steeds een enorme groei en moeten het land in het begin van de jaren negentig een plaats geven in de rij van de ontwikkelde industrielanden. Andere belangrijke industrietakken zijn de textielindustrie en de vervaardiging van elektronische apparatuur.

In vergelijking met Noordkorea bezit Zuidkorea geringe hoeveelheden delfstoffen. Belangrijkste mijnbouwprodukten zijn steenkool, ijzererts, grafiet, goud, zilver, wolfram, lood en zink. Aangezien alle olie moet worden ingevoerd (209 miljoen vaten in 1891), is het de politiek om naast kernenergie zoveel mogelijk over te schakelen op steenkool, terwijl onderzoek wordt verricht naar de toepassing van wind- en golfslagenergie. In 1982 waren 8 kernreactoren in gebruik, met de bedoeling dit aantal op te voeren tot meer dan 40 aan het eind van de eeuw. Voor kernenergie heeft Zuidkorea wel de grondstof uranium in de bodem (geschatte hoeveelheid 44 miljoen ton), maar het erts heeft een te laag gehalte om op dit moment (1982) economisch verantwoord winbaar te zijn. Het wegennet heeft een lengte van 46.000 km, het spoorwegnet van 5700 km.

Geschiedenis

De geschiedenis van Zuidkorea is tot het einde van WO II dezelfde als van Noordkorea. Na WO II kwam de noordelijke zone onder Sovjetrussisch

beheer, de zuidelijke onder de VS. Toen men het over de voorwaarden tot hereniging niet eens kon worden, ontstonden in 1948 de Democratische Volksrepubliek in het noorden (officieel 9-9-1948) en de Republiek Korea (15-81948) in het zuiden. De landen groeiden steeds verder uit elkaar en raakten in 1950 zelfs met elkaar in oorlog: de Koreaanse oorlog. Na beëindiging hiervan in 1953 bleef de tweedeling gehandhaafd. Na de Koreaanse oorlog werd het land opgebouwd met aanzienlijke buitenlandse (met name Amerikaanse) hulp. Nadat de eerste president Syngman Rhee in 1960 was afgetreden, nam Chung Hee Park in 1961 via een staatsgreep de macht over en regeerde het land met straffe hand. Deze wijziging beperkte de bevoegdheden van de Nationale Vergadering ten gunste van de president. Na 18 jaar aan het bewind te zijn geweest, werd Park op 26-10-1979 vermoord.

In 1982 werd de in 1946 door de Amerikanen ingestelde avondklok opgeheven. Ook werden duizenden politieke gevangenen vrijgelaten.