Landschap en klimaat

betekenis & definitie

Panama ligt op de landengte tussen Noord- en Zuidamerika en grenst van het noorden uit resp. aan de Atlantische Oceaan, Colombia, de Grote Oceaan en Costa Rica. Een groot deel is bergachtig; in het midden van het land loopt een gebergte, dat bij de grens met Costa Rica grote hoogten bereikt. Het gebergte richting Colombia is minder hoog. Het binnenland is bosrijk, in de kustgebieden zijn savannevegetaties. Er heerst een tropisch klimaat met gelijkmatig hoge temperaturen, hoge luchtvochtigheid en tamelijk veel neerslag.

Sociale gegevens

De bevolking bestaat uit mestiezen (60%), negers en mulatten (20%), voor de rest uit blanken en Indianen. Het percentage van de stedelijke op de totale bevolking bedraagt 50,4. Gezondheidszorg en onderwijs zijn voor de plattelandsbevolking moeilijk bereikbaar, daar deze voor het grootste deel geconcentreerd zijn in de steden. Slechte voeding en woonomstandigheden zijn oorzaken van de algemene ongunstige gezondheidstoestand. Van de bevolking kan 78% lezen en schrijven.

Economische gegevens

Belangrijkste bron van inkomsten is het Panamakanaal dat de Grote en Atlantische Oceaan verbindt en de basis vormt voor de tertiaire sector. Het grootste deel van de bevolking is arm en werkzaam in de (zelfvoorzienende) agrarische sector. Ook de uitvoer is vnl. agrarisch: koffie, bananen, suiker, garnalen, hout. Verder is er olieraffinage en export van olieprodukten. Het wegennet is ca. 7700 km, het spoorwegnet 730 km.

Geschiedenis

Begin 16e eeuw arriveerden de Spanjaarden in Panama; eind 18e eeuw werd de band met Spanje steeds losser en in 1821 sloot Panama zich aan bij Colombia. Afscheidingspogingen hadden pas succes in 1903, toen Amerikaanse troepen verhinderden dat het Colombiaanse leger een Panamese opstand neersloeg.

De VS erkenden het nieuwe land en sloten ermee het Hay-Varilla-verdrag (1903), waardoor de VS het Panamakanaal konden aanleggen en er grote invloed behielden. Sinds de onafhankelijkheid is het een gaan en komen van regeringen geweest, die bijna nimmer hun ambtstermijn volmaakten. In 1979 werd Panama verantwoordelijk voor 55% van het Panamakanaalgebied.

Hoewel het verkeer door het Panamakanaal in 1981 een record tonnage van 189 miljoen beliep, werd in 1982 bekendgemaakt dat het kanaal met ca. 15% zal moeten worden verbreed om tot in de jaren 90 de scheepvaart aan te kunnen. Zeker $100 mln. is hiermee gemoeid. In september 1982 hadden de eerste proeftransporten van olie plaats via een pijpleiding dwars door Panama. De leiding is 90 km lang en kostte $90 mln.

Afhankelijke gebieden

Panamakanaalzone - Voormalig afhankelijk gebied; oppervlakte: 1.432 km2; inwoneraantal: 35.000. Volgens een verdrag van 1903 kregen de VS het bestuur over deze zone (in verband met de aanleg van het kanaal). Volgens een nieuw verdrag in 1979 kwam het gebied grotendeels onder Panamese soevereiniteit. De Amerikanen blijven tot 2000 in de zone om de neutraliteit te verdedigen.