een natuurlijke of halfnatuurlijke plantengemeenschap, die in hoofdzaak uit bomen en struiken bestaat, waaronder overblijvende planten, grassen, mossen en korstmossen groeien. Het oerwoud is niet door de mens beïnvloed.
Het groeit het weelderigst in de tropen en bestaat in Europa nog slechts op enkele beschermde plekken. In dichtbevolkte landen staat het bos onder de verzorging door de mens (geëxploiteerd bos). Vanwege het hout zijn de bossen voor de economie van elk land zeer belangrijk. Zij beïnvloeden echter ook het klimaat, regelen de vochtigheid van de bodem en zijn van belang voor de gezondheid van de mens. In Nederland is slechts 7,6% van het grondoppervlak met bos begroeid. Het behoort daardoor tot de bosarmste landen van Europa; alleen Engeland heeft een nog iets lager percentage.
Ons bos bestaat uit naald-, loof- en gemengd bos en wordt hoofdzakelijk in drie bedrijfsvormen geëxploiteerd, als hakhout, middenbos en opgaand hout. Het hakhout bestaat uit de uitspruitsels op de tronken van jong gevelde loofbomen; naaldbomen lopen op de afgehouwen tronk niet uit. Vroeger waren de bossen van eikehakhout en het akkermaalshout, die eikeschors voor de industrie leverden, van belang. Het hout was slechts als brandhout (talhout), niet als timmerhout te gebruiken. Om dat toch te verkrijgen, liet men enkele stammen staan, zodat zich tussen het hakhout uit de uitlopers ook opgaand hout voor het verkrijgen van timmerhout vormde. Dit is het middenbos.
Later ontwikkelde zich uit het middenbos opgaand hout, de enige bosvorm die de vrije natuur benadert. Het onderhout ontbreekt er nagenoeg geheel in. De bomen bereiken een leeftijd van 80-120 jaar. Dan worden ze geveld. De belangrijkste vormen van exploitatie van het opgaande hout zijn de kaalslag en de regelmatige houtkap. Bij kaalslag wordt de gehele opstand na het bereiken van de gewenste leeftijd in één keer geveld.
Meestal worden ook de wortelstronken gerooid. Een verjonging geschiedt dan door het poten van jonge planten of door zaaien. Daar dit meestal in voren plaatsheeft, staan de bomen later in rijen en bieden een troosteloos bosbeeld. Het bos met regelmatige houtkap is de vorm van exploitatie van opgaand bos, waarbij bomen van elke leeftijd als eenling of in groepen in hetzelfde bestand voorkomen. Alleen de zwaarste of geschonden bomen worden geveld. Het bos verjongt zich vanzelf: in de open plekken vormt zich weer jong hout.
Het uiterlijk van het bos is rijk aan afwisseling en is natuurlijk. Vooral in de alpinische scherm bossen pleegt men regelmatig houtkap, omdat kaalkap het lawinegevaar zou vergroten; zie ook bosbouw, gebruiksduur, gemengd bos.
