Een der houten of ijzeren balken, die als de sparren van een dak over de luikopening van het scheepsruim liggen en dienen om de luiken te dragen. Kleine schepen hebben gootvormige, houten merkels.
Groote schepen hebben op de luikopening afwisselend schilden en merkels. (Schilden zijn rechtopstaande ijzeren platen, die als merkel dienst doen en meer weerstand hebben tegen stortzeeën, welke op de luiken neerploffen). De ijzeren merkels hebben aan hun bovenkant een verbreeding, in het midden waarvan een lijst loopt, waar de zijwand van het luik tegenaan komt, zóó, dat dit niet verschuiven kan. De luiken worden verder dichtgemaakt met een presenning, geteerd zeildoek, dat als een hoes over luiken en luikhoofd heen ligt. (Luikhoofd is de opstaande rand van de luikopening. Op haringloggers noemt men het luikhoofd ook wel merkel of markel.
