Gepubliceerd op 16-11-2020

Kopier Koppier

betekenis & definitie

Limburgse volksnaam voor de Boomleeuwerik ← [B&TS 1995; niet in WLD]. Houttuyn 1763 noemt de naam al onder de bespreking van Linnaeus' 2e ‘Leeuwerik', "Alauda pratensis", als volgt (p.464): "... deeze ... dien sommigen Koppier noemen en de Franschen Alouette des Préz of Farlouse, de Engelschen Titt-Lark, de Italiaanen Spipola, Calandrino of Scozzetta, de Duitschers Wiesen-Lerch, dat is Leeurik der Graslanden." De naam is mogelijk zelfs nog ouder, als het dezelfde naam "coper" is, die Buffonbij Gesner (1555) gevonden heeft, of de naam "copera", die suolahti 1907 noemt bij Turner (daar voor de Kuifleeuwerik) [Wilms 960715,1].

De verklaring/etymologie van de naam is nog niet geheel zeker. B&TS (p.164) opperen dat het steeds maar weer herhaald zangmotief als het ware gekopieerd wordt. Wilms [in litt. 960628] vestigt de aandacht op het voorkomen van de familienamen Kopier en Koppier, o.a. in Utrecht; Copier (en 1x Koppier) in 's-Gravenhage. De betekenis van dit woord с. q. deze naam is niet te vinden in vD 1970. MH 1932 geeft: mnl Coppier ='Haan'. [mb.971115] Een verband tussen mnl Coppier ‘Haan' en de vogelnaam zou te leggen zijn als de vogelnaam oorspronkelijk op de kuif-dragende Kuifen/of Veldleeuwerik sloeg. Het citaat uit Houttuyn 1763 wijst daar inderdaad op (Veldleeuwerik in dat geval). Verder speelt de Haan mogelijk ook een rol bij de verklaring van de vogelnamen rond Kokkelevi ←, voor ongeveer dezelfde vogelsoorten (waaronder dan vooral de Kuifleeuwerik; ← en zie sub Kobleeuwerik).ETYMOLOGIE Hangt vermoedelijk samen met mnl coppe ‘kruin, met haar begroeide schedel' en N Kobbe ‘Zilvermeeuw, Hen, mannelijke Duif' ←. De verbinding naar de vogelnaam Kop(p)ier en mnl Coppier 'Haan' zit 'm in de kruin, die een kuif draagt (dit keer niet van haren, maar van veren, resp. een ‘kale kuif' als de Hanenkam). De gemeenschappelijke betekenis van al deze woorden is 'welving', wat ook van toepassing is op 'kruin' (en van toepassing was op 'kuif'; meer daarover sub Kuifaalscholver) en op de sub Kobbe genoemde vogels, die alle een gewelfde (gebolde) lichaamsvorm hebben.

< >