Gepubliceerd op 16-11-2020

Gek

betekenis & definitie

Friese volksnaam voor de Jan-van-gent ←, thans officieel fries Gint. In De Vries 1912 zelfs de enige friese naam.

In De Vries 1928: "Gent, Gek." Ook in ViF 1976, Visser 1993 en Zantema 1992. Albarda 1897 noemde de naam niet. De naam betekent zoveel als 'zot', waarvoor zie Zeezot; vgl. ook F Fou de Bassan 'Jan-van-gent', letterlijk 'zot-van-Bassaan'.Het element gek komt ook voor in de naam Kaugek ←.

ETYMOLOGIE N/fries gek 'dwaze' <mnl gec 'gek, dwaas, (hof)nar' (1e helft 15e eeuw [MH; Sijs]); mnd geck (1e helft 14e eeuw) (>D Geck) [Mackensen 1985]. Het is kennelijk niet bekend, of dit znw. dan wel het overeenkomende bnw. (gek ‘dol') het oudst is. Mackensen zegt dat mnd geck een klanknabootsend woord is (naar onverstaanbare klankuitingen van de persoon). VT 2000 verbindt met oudnoords geiga 'van de goede richting afwijken', en met een oorspr. betekenis 'onvast zijn', waaruit dan ook N gek 'draaibare kap op schoorsteen'verklaard kan worden.