Technische encyclopedie

Winkler Prins (1975)

Gepubliceerd op 06-11-2024

GALVANOPLASTIEK

betekenis & definitie

(Fr.: électroformage, galvanoplastie; Du.: Elektroformung, Galvanoplastik; Eng.: electroforming) of elektroformeren, het vervaardigen of reproduceren van voorwerpen door op een vorm langs galvanische weg een metaalneerslag aan te brengen en waarbij karakteristiek is dat dit metaalneerslag daarna los van de vorm wordt gebruikt.

Door toepassing van de galvanotechniek kunnen voorwerpen van ingewikkelde vorm vaak in een behandeling worden gemaakt. De nauwkeurigheid is groot en vooral de weergave van het oppervlak is tot in de fijnste details mogelijk.De voornaamste metalen voor het galvanoplastisch vervaardigen van voorwerpen zijn koper en nikkel, hoewel op beperkte schaal ook ijzer wordt gebruikt.

Bij de galvanoplastiek gebruikt men mallen of vormen die een nauwkeurig spiegelbeeld vormen van het te vervaardigen voorwerp. Eventueel kan deze mal langs galvanoplastische weg worden vervaardigd van een voorwerp dat gedupliceerd moet worden. Men onderscheidt vormen voor eenmalig gebruik, die meestal dienst doen voor niet-lossende voorwerpen en mallen voor meermalig gebruik. Bij niet-lossende voorwerpen moeten de mallen worden vernietigd om het voorwerp vrij te maken. Dit kan gebeuren door smelten (was en laagsmeltende legeringen) of oplossen (kunststoffen of aluminium). Mallen die van niet-geleidend materiaal zijn vervaardigd moeten eerst elektrisch geleidend worden gemaakt, bijv. door het aanbrengen van een stroomloos metaalneerslag. In alle gevallen moeten de mallen van een scheidingslaag worden voorzien om het voorwerp te kunnen losnemen; deze mag de elektrische stroomdoorgang niet verhinderen.

De voorwerpen die langs galvanische weg worden vervaardigd zijn vormen en matrijzen, persgereedschappen, gieterijvormen, drukplaten en diverse andere gereedschappen, evenals eindprodukten zoals folie, veerbalgen, golfpijpen, warmtewisselaars en een grote verscheidenheid van zeefprodukten zoals zeefdrukcilinders, filters voor de voedselindustrie en scheerbladen. Ook zeer grote voorwerpen kunnen galvanoplastisch worden vervaardigd, zoals bijv. de bodems van vloeibaar-waterstoftanks voor Apollo-raketten. Langs galvanoplastische weg kunnen vaak voorwerpen worden vervaardigd die op andere wijze niet te maken zijn.

< >