Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 31-01-2022

Turf

betekenis & definitie

m.,

1. veen als brandstof; (spr.) in het veen ziet men op een turfje niet, waar veel is, kan wel wat gemist worden;
2. (turven) stuk veen om te stoken: een stapel turven; gezegd van nog kleine kinderen: een turf groot (hoog) en dan zoveel praats; een kleine turf, een klein ventje;
3. dik boek;
4. groep van vijf streepjes.

Na verwijdering van de bovenste (voor brandstof ongeschikte) laag, de bonkaarde, wordt uit hoogveen de fabrieksturf, in langwerpige plakken gestoken. Baggerturf wordt verkregen uit het laagveen en de diepere lagen van sommige hoogvenen. Hiertoe wordt het veen goed vermengd met water en als een dikke pap uitgebreid over het land. Na droging wordt het dicht ineen gestampt, gestoken en volledig gedroogd. Om een edeler produkt te bereiden vergruist men de turf, waardoor hij betrekkelijk snel aan de lucht droogt (tot een watergehalte van 50—60 % wordt het vocht machinaal verwijderd). De luchtdroge gruisturf wordt op dezelfde wijze als bruinkolen met afgewerkte stoom van de persen kunstmatig nagedroogd (tot 10-25 % vocht) en onder zeer hoge druk zonder bindmiddel tot briketten geperst.

Turf wordt in België en Nederland niet meer als brandstof gebruikt, wel wordt het (in o.a. Klazienaveen) door droge destillatie in retorten omgezet in actieve kool (norit, purit).

Aan het eind van de jaren zeventig heeft zich in Ierland een uiterst gemechaniseerde turfindustrie ontwikkeld, niet alleen voor brandstof, maar ook voor verwerking tot meststof en isolatiemateriaal.