v./m., fictieve atmosfeer (dampkringslucht) gebaseerd op druk van de lucht bij bepaalde temperatuur en aangenomen hoogte (0 m), om voor iedere hoogte, met inachtneming
van een bepaalde temperatuurgradiënt, de luchtdruk te bepalen en, met een onderstelde waarde voor de versnelling van de vrije val, de luchtdichtheid.
(e) Van de verschillende soorten standaardatmosfeer is de meest gebruikte die in de luchtvaart, die vastgesteld is door de International Civil Aviation Organization. Deze heeft als uitgangspunt een druk op zeeniveau p0 = 760 mmHg bij een temperatuur van 15 °C (dit komt overeen een absolute temperatuur T0 = 288,15 °C en de standaardversnelling van de vrije val gn = 9,806 65 m/s2 (760 mmHg ≙ 1013,25 mbar = 10,1325 N/cm2). Tot een hoogte ȥ = 11000 m (d.i. tot de tropopauze) is de temperatuurgradiënt (de temperatuurverandering met toenemende hoogte) δ = -0,0065 °C/m gesteld, voor ȥ = 11000 20000 m is de temperatuur constant (—56,5 °C), terwijl deze voor nog grotere hoogten langzaam toeneemt. De luchtdichtheid op zeeniveau ρ0 = 0,12497 kg/m3.
De luchtdruk pz op een hoogte ȥ wordt berekend (tabel) uit: pz / p0 = (1 δz/T0) 1/29,27 δ en de luchtdichtheid ρz op een hoogte ȥ uit:
ρȥ / ρ0 = (1 δz / T0 ) 1 29,27δ / 29,27δ De basisgrootheden ρ0, T0, δ, gn komen overeen met gemiddelde waarden in de werkelijke atmosfeer op gematigde breedten.
De internationale standaardatmosfeer wordt overal gebruikt voor het calibreren van hoogtemeters (het verband tussen ȥ en pz) en voor het berekenen, resp. vergelijken van vliegtuigprestaties op verschillende hoogten (verband tussen ȥ en ρz). Om de tijdens de vlucht afgelezen hoogten in werkelijke hoogten te transformeren, behoeft men slechts de afwijking van de actuele temperatuurverdeling van die van de standaardatmosfeer in rekening te brengen.
De International Civil Aviation Organization heeft de ICAO-standaardatmosfeer ook voor zeer grote hoogten uitgewerkt, waarbij voor hoogten boven 90 km tevens rekening is gehouden met de verandering van de samenstelling van de lucht en met de variatie van de versnelling van de zwaartekracht met de hoogte.
standaardatmosfeer. Waarden van temperatuur, luchtdruk en -dichtheid op verschillende hoogten tot 10000 m hoogte temperatuur luchtdruk luchtdichtheid m °C mmHg kg/m3
0 15 760 0,12497
1 000 8,50 674,1 0,11340
2 000 2,00 596,2 0,10267
3 000 4,50 525,8 0,09274
4 000 11,00 462,3 0,08355
5 000 17,50 405,1 0,07508
6 000 24,00 353,8 0,06728
7 000 30,50 307,9 0,06012
8 000 37,00 266,9 0,05356
9 000 43,50 230,5 0,04756
10 000 50.00 198,2 0,04208
