buitengewoon rechtsmiddel, dat de wet in enige met name genoemde gevallen aan partijen toekent ter voorziening tegen vonnissen in burgerlijke zaken, die in hoogste feitelijke instantie zijn gewezen of bij verstek gewezen en niet meer voor verzet vatbaar zijn. Het is in Nederland alleen mogelijk:
1. indien de aangevallen beslissing berust op na haar uitspraak ontdekt bedrog of arglist van de wederpartij in de procedures gepleegd, of een opgelegde eed door de strafrechter is verklaard valselijk te zijn afgelegd, tenzij het geldt een beslissende eed;
2. indien uitspraak is gedaan omtrent zaken welke niet waren geëist;
3. indien meer is toegewezen dan was geëist;
4. indien verzuimd is op een deel van de eis uitspraak te doen;
5. indien tussen dezelfde partijen, op dezelfde gronden en door dezelfde rechter tegenstrijdige vonnissen in het hoogste ressort zijn gewezen;
6. indien in hetzelfde vonnis tegenstrijdige beschikkingen voorkomen;
7. indien gevonnist is op stukken die na het vonnis voor vals erkend of vals verklaard zijn;
8. indien men, na het vonnis, stukken van een beslissende aard nader in handen heeft bekomen die door toedoen van de wederpartij waren achtergehouden. Voor minderjarigen staat bovendien het middel van rekest civiel open, indien zij in een zaak niet zijn verdedigd. Het rekest civiel wordt gericht tot de rechter die het aangevallen vonnis heeft gewezen. Wordt er gunstig op beslist, dan wordt het vonnis herroepen en doet deze rechter opnieuw uitspraak. Rekest civiel is slechts eenmaal mogelijk (artt. 382-397 WBv).
LITT. T.B.ten Kate, Het request-civiel (1962).
In België wordt het rekest civiel, daar ‘herroeping van het gewijsde’ genoemd, geregeld in de artt. 1132-1139 Ger. Wbk. De beslissingen die in kracht van gewijsde zijn gegaan en gewezen zijn door het burgerlijk gerecht alsook door het strafrecht in zover dit over burgerlijke belangen uitspraak heeft gedaan, kunnen worden herroepen op verzoek tot herroeping van het gewijsde van diegenen die partij zijn geweest of behoorlijk werden opgeroepen, onverminderd de rechten van het OM. Dit verzoek tot herroeping kan worden ingediend om de volgende redenen:
1. indien er persoonlijk bedrog is geweest;
2. indien er (sedert de beslissing) beslissende stukken zijn aan het licht gekomen die door toedoen van een partij waren achtergehouden;
3. indien tussen dezelfde partijen, handelend in dezelfde hoedanigheid, onverenigbare beslissingen zijn gewezen over hetzelfde onderwerp en op dezelfde grond;
4. indien recht gedaan is op stukken, getuigenissen, verslagen van deskundigen of eden, die na de beslissing vals zijn bevonden of verklaard;
5. indien de beslissing berust op een vonnis of arrest in strafzaken dat naderhand vernietigd is;
6. indien de beslissing berust op een proceshandeling, verricht in naam van iemand die, hetzij daartoe geen uitdrukkelijke of stilzwijgende last heeft gegeven, hetzij de handeling niet heeft bekrachtigd of bevestigd. Het verzoek moet ondertekend worden door drie advocaten, van wie er ten minste twee meer dan 20 jaren bij de balie zijn ingeschreven, en moet alle middelen bevatten tot staving ervan; het wordt betekend met dagvaarding vóór het gerecht dat de aangevochten beslissing heeft gewezen. Dit verzoek moet tenslotte, op straffe van verval, ingediend worden binnen zes maanden na het ontdekken van de ingeroepen grond.
