[Lat.], o. (-sen),
1. rechtsgeding, m.n. een civiel geding: iemand een aandoen, iets van iemand in rechte vorderen; zonder vorm van proces, zonder verhoor, zonder formaliteit;
2. werking in haar voortgang beschouwd, ontwikkelingsgang, verloop: een chemisch proces; ook in toepassingen op geestelijk, psychisch en maatschappelijk gebied.
SOCIOLOGIE
Hier heeft de term proces betrekking op de samenhang die men wil vaststellen bij verandering in sociale verschijnselen. Hierbij wordt verondersteld dat de vorm, waarin de beschrijving ervan plaatsvindt, in een volgende fase wijzigingen behoeft op grond van feitelijke gegevens. Processen kan men aldus op allerlei niveaus onderscheiden, waarbij o.a. de vraag opkomt of en in hoeverre tussen al deze processen weer een verband bestaat, dat op zich opnieuw als proces gezien kan worden. De talloze mogelijkheden en feiten die daarbij als interdependenties in het geding zijn, maken procesanalyses tot even hachelijke als noodzakelijke operaties, die slechts op beperkte schaal en na nauwkeurige structuuranalyses aan de aldus gereconstrueerde sociale geschiedenis een grotere mate van betrouwbaarheid verlenen.
LITT. T.Parsons, Structure and the process in modern societies (1966); W.R.Scott, Social processes and social structures (1970).
