m. (mv), groep 19e-eeuwse schilders in Engeland, die de schilderkunst vóór Rafaël, dus voor ca. 1500, als uitgangspunt namen voor hun romantische creaties.
De prerafaëlieten streefden naar natuurlijkheid en oprechtheid, twee kwaliteiten die volgens hen met de renaissance verloren gingen en die zij bij de laatmiddeleeuwse kunstenaars, maar vooral bij de schilders van de Italiaanse vroege renaissance meenden terug te vinden. Zij danken hun naam aan de door W.Fl.Hunt, J.E.Millais, D.G.Rossetti, diens broer W.Rossetti, F.Stephens, E.Burne-Jones, J.Collison en de beeldhouwer T.Woolner gestichte Prae-Raphaelite Brotherhood (1848-53). Voorgangers in Engeland waren W.Dyce, J.F. Lewis en vooral W.Mulready. Men kan J.Ruskin, m.n. vanwege diens geschrift Modern painters (5 dln. 1843—60), als de geestelijke vader van de beweging beschouwen. De belangstelling van de prerafaëlieten richtte zich naar de natuur en naar de mens.
Van de eerste wilden zij niets verwerpen, de laatste zagen zij als een wezen met morele verplichtingen en noden. Vandaar hun sterke belangstelling voor het religieuze en het sociale element. In de litteratuur van die tijd kan men verschillende parallel lopende verschijnselen aanwijzen, o.a. de poëzie van Tennyson. De voornaamste verdiensten van de prerafaëlieten zijn de esthetisch zeer werkzame uitdrukking van een persoonlijk gevoelsleven en hartstocht en een grote precisie in tekening. Hun stijl richtte zich naar wat hen aantrok in andere, m.n. oudere stijlen (eclecticisme). Bovendien hadden zij weinig oog voor de expressieve waarde van de kleur. Vooral op de boekillustratie is hun werk, ook buiten Engeland, van grote invloed geweest.
LITT. W.Gaunt, The pre-raphaelite dream (1945); G.H.Fleming, Rossetti and the Pre-Raphaelite Brotherhood (1976); T.Hilton, The pre-raphaelites (1970); R.Watkinson, Pre-raphaelite art and design (1970); W.Gaunt, The pre-raphaelite tragedy (1975).
