bn. en bw. (-er, -st),
1. niet gesloten, niet dichtgemaakt: terechtzitting met deuren, waarbij toehoorders worden toegelaten; de brug is open, zodat de schepen erdoor kunnen; ook van wat iets omgeeft: hij loopt altijd met zijn jas open; een doekje, applaus bij open doek; van een ruimte die afgesloten kan worden: die kast vind ik nog al eens open; de afdeling van een psychiatrische inrichting, de afdeling waar patiënten vrijwillig verpleegd worden en in beginsel hun bewegingsvrijheid behouden; gevangenis, gevangenis zonder tralies en sloten, waar het verblijf op vertrouwen berust; een haard, waarvan het vuur niet afgesloten is; open sluizen, niet overwelfd; een haven, aan de zeezijde open en dus niet beschut tegen wind en golven; met mond luisteren, zeer aandachtig; de zee, buiten de banken; buiten de territoriale grenzen; de lucht, in de vrije lucht, niet in huis; kap, kapconstructie die niet door plafond of zolder aan het oog onttrokken is; het veld, het vlakke veld; (bosbouw) open grond, grond zonder harde lagen; (spraakk.) een lettergreep, waarvan de laatste letter een klinker is; een systeem, een complex en betrekkelijk zelfstandig geheel dat in uitwisseling (van materie, energie, informatie) met zijn milieu staat; (in de industrie) (fabricage)systeem, fabricage van elementen waarvan men nog niet weet hoe of in welk project ze gebruikt zullen worden (tegenover gesloten, op bestelling voor een bepaald project); de jacht is open, de jachttijd is begonnen; een brief, brief die de schrijver richt aan een bepaalde persoon, maar door middel van de pers openbaar maakt; open bewaarneming, waarbij de bank niet alleen de stukken bewaart, maar tijdens de duur der bewaarneming ook de belangen van de eigenaar behartigt;
2. toegankelijk (voor): mijn huis is te allen tijde voor u open, u bent altijd welkom; het land lag voor de vijand -, hij kon er gemakkelijk in doordringen; toegankelijk voor het publiek: de winkels blijven hier tot tien uur open (fig.) bij hem is het altijd open huis, ieder wordt er altijd gastvrij ontvangen; open tafel houden, een gaarkeuken, een open restaurant hebben, (ook) zeer gastvrij zijn jegens iedereen; dag (in leger, fabriek, school), gelegenheid voor geïnteresseerden of familie van hen die bij de instelling betrokken zijn om die instelling te bezoeken; maatschappij, die vorm van samenleving waarin aan iedere groep bestaansrecht en ontplooiingsmogelijkheden worden gegarandeerd;
3. onbedekt, niet overdekt: een binnenplaats; een hals, bloot door een uitsnijding in de jurk of blouse; in een rijtuig, waarvan de kap is neergelaten; een vaartuig, zonder verdek; alles ligt daar open en bloot, zodat iedereen het zien of grijpen kan; water, niet met ijs bedekt, vrij van ijs; de wond is nog open, er komt nog bloed of etter uit; open (long)tuberculose, waarbij tuberkelbacillen in het sputum aanwezig zijn en dus direct gevaar voor besmetting bestaat; (met) open kaart spelen, zo dat de tegenpartij in de kaarten kan zien, (fig.) rond voor iets uitkomen, niet draaien, de waarheid zeggen, niets achter houden; (fig.) een oog voor het schone hebben, daar zeer gevoelig voor zijn; iemand met open armen ontvangen; een open voorkomen, dat vertrouwen wekt; een open karakter; (bw.) open met iemand spreken, openhartig;
4. niet gevuld: een plaats in een bos; een vraag, waarop het antwoord nog niet gegeven of niet te geven is;
5. een rekening, onafgesloten; open posten, nog niet afgedaan; een krediet, nog niet tot een bepaald bedrag ingevuld; charter, vrachtbrief waarbij bepaalde gegevens niet zijn ingevuld; polis, polis waarin wel een verzekerd bedrag wordt genoemd, maar waarin de waarde van de verzekerde voorwerpen niet is uitgedrukt, soort van contractpolis, voor een jaar of korter; open markt, vrije markt, niet door invoerrechten of andere heffingen voor sommigen gesloten; NV, waarvan de aandelen vrij verhandelbaar zijn (tegenover besloten);
6. niet bezet, niet door een ander ingenomen, niet vervuld: deze plaats is nog open;
met openingen: een hek; (bouwkunde) bebouwing, stedebouw waarbij geen gesloten blokken voorkomen; (breien, haken) een werkje, een patroon met openingen erin.
