o. (-len), kristal dat is opgebouwd uit twee stoffen in willekeurige verhouding.
Een mengkristal heeft één kristalrooster, waarvan de plaatsen zonder regelmaat door atomen resp. ionen van de ene of de andere component worden bezet. Mengkristallen worden uitsluitend door isomorfe stoffen gevormd; bovendien moeten de elkaar vervangende deeltjes ongeveer even groot zijn. Deze kristallen worden ook wel vaste oplossingen genoemd. Vormen twee componenten in elke verhouding mengkristallen, dan vertoont de smeltkromme geen eutectisch punt; uit ieder gesmolten mengsel worden dan bij afkoeling kristallen van een bepaalde samenstelling afgescheiden, die een andere is dan de samenstelling van de smelt (1). Zo kristalliseert bij afkoeling tot temperatuur t1 van een vloeistof, die de componenten A en B in samenstelling a bevat, een vaste fase uit, met samenstelling ct, d.w.z. meer B bevattende. Een mengkristal met samenstelling a kristalliseert uit een oplossing d’ uit bij temperatuur t2.
Zijn mengkristallen der beide componenten slechts binnen zekere grenzen mogelijk, dan verkrijgt men een smeltdiagram van een onderbroken reeks van mengkristallen (2), waarin wel een eutectisch punt E voorkomt. Mengkristallen met een samenstelling die ligt tussen e’ en e komen niet voor. Rechts van het punt E kristalliseren mengkristallen uit die meer van component B bevatten dan de oorspronkelijke vloeistof (b—b’), terwijl links van E de kristallen meer A bevatten.
