Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 13-12-2021

luchtspiegeling

betekenis & definitie

v. (-en), (ook: fata morgana), optisch verschijnsel in de atmosfeer als gevolg van afbuiging van lichtstralen.

Luchtspiegelingen kunnen ontstaan bij abnormaal grote verschillen in dichtheid in de lucht, ten gevolge van verschillen in temperatuur. Wanneer een dichtheidsverschil over korte afstand optreedt, zodat er sprake is van een vrij duidelijk grensvlak, dan ondergaat een lichtstraal een snelle verandering van brekingsindex, waardoor bij een bepaalde invalshoek een lichtstraal teruggekaatst kan worden. Zo zal bij sterke verwarming van het aardoppervlak (asfalt, droge vlakte) het daardoor verwarmde aangrenzende luchtlaagje een onder kleine hoek invallende lichtstraal weerkaatsen. Men ziet dan b.v. boven een asfaltweg de lucht van vlak boven de horizon als in water weerspiegelen. Behalve deze luchtspiegeling naar beneden kent men ook de luchtspiegeling naar boven. In dat geval moet zich een warme luchtlaag boven een koude laag bevinden.

Hierdoor kunnen beelden waargenomen worden van voorwerpen die door de grote afstand onder normale omstandigheden niet zichtbaar zouden zijn. Bekend zijn de luchtspiegelingen in een woestijn van oases die dichtbij lijken (deze spiegelingen kunnen ook spiegelingen naar beneden zijn).