Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-06-2020

gezondheidsvoorlichting en -opvoeding

betekenis & definitie

(GVO), het volgens verantwoorde methoden geven van voorlichting, bijbrengen van vaardigheden en aankweken van houdingen (attitudes), met de bedoeling bij te dragen tot het verbreiden van gedragspatronen en levenswijzen die geacht worden rechtstreeks de lichamelijke en geestelijke gezondheid van de mensen, de veiligheid en het juiste gebruik van de beschikbare medische en sociaal-geneeskundige voorzieningen te bevorderen. Het doel van elke vorm van GVO is de mensen ertoe te brengen zich zodanig te gedragen, dat zij de gezondheid van zichzelf, van hun gezinsleden, medewerkers en anderen zoveel mogelijk niet in gevaar brengen, maar juist bevorderen.

Directe GVO is de voorlichting rechtstreeks aan de bevolking, indirecte GVO is het voorlichten van de voorlichters (artsen, verpleegsters, onderwijzers enz.).In Nederland zijn de belangrijkste organisaties die algemene gezondheidsvoorlichting geven (vooral ten aanzien van moederschapszorg en kinderhygiëne) de Kruisverenigingen, en een aantal specifieke voorlichtingsbureaus, b.v. Voorlichtingsbureau voor de Voeding (’s-Gravenhage), Het Ivoren Kruis, Ned. Ver. van Monden Tandhygiëne (Rotterdam), Veiligheidsinstituut (Amsterdam), Voorlichtingscommissie van het Koningin Wilhelmina Fonds Nationale Organisatie van de Kankerbestrijding (Amsterdam), Stichting Technische Voorlichting ten behoeve van Lichamelijk Gehandicapten (’s-Gravenhage), Stichting Commissie voor huishoudelijke voorlichting ten plattelande (’s-Gravenhage), Landelijk Voorlichtingscentrum voor ouders en opvoeders (Rotterdam), en allerlei andere organisaties, die ten dele ook voorlichting geven. Sinds 1965 is te Utrecht gevestigd de Ned. Stichting voor Gezondheidsvoorlichting en -opvoeding, die zich ten doel stelt het verlenen van deskundige bijstand aan organisaties, instellingen en verenigingen, die of wier leden op het gebied van de GVO werken. In België zijn een hele reeks organisaties werkzaam op dit vlak.

De oudste traditie heeft het Nationaal Werk voor Kinderwelzijn (nwk) dat van overheidswege belast werd met de preventieve gezondheidszorg voor Moeder en Kind. Andere organisaties die algemene GVO verstrekken zijn: de Kristelijke Arbeidersvrouwen (KAV), het Rode Kruis, de Mutualiteiten, de Wit-Gele Kruisverenigingen en de Bond van Grote en Jonge Gezinnen. Specifieke gvo wordt verstrekt o.a. door het Nationaal Werk tot Bestrijding van de Tuberculose, de Nationale Belg. Bond tegen Epilepsie, de Belg. Vereniging tegen Diabetes, de Belg. Vereniging voor hulp aan de mentaal gehandicapten, het anti-gifcentrum, enz. Het Rode Kruis kreeg opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid om de krachten rond bepaalde jaarthema’s te coördineren.

In internationaal verband ontwikkelen o.a. de Wereldgezondheidsorganisatie en de Internationale Unie voor Gezondheidsvoorlichting en -opvoeding vele activiteiten. In een aantal landen zijn speciaal daartoe opgeleide ‘health educators’ werkzaam.