Oosthoek Encyclopedie

Oosthoek's Uitgevers Mij. N.V (1916-1925)

Gepubliceerd op 27-08-2021

Danton

betekenis & definitie

Georges Jacques, Frans politicus, *28. 10. 1759 Arcis-sur-Aube (Champagne), ♱geëxecuteerd) 5.4.1794 Parijs. Danton was een van de belangrijkste en meest tegenstrijdige figuren van de Franse Revolutie.

Hij was sinds 1785 advocaat te Parijs en werd in 1787 aangesteld bij de Conseil du Roi. Hij zou zich, zowel voor als tijdens de revolutie, op ongeoorloofde wijze hebben verrijkt. In 1789 werd hij gekozen in de Commune. Danton was een begaafd redenaar en medeoprichter van de club der cordeliers. Aanvankelijk was hij voorstander van een constitutionele monarchie; na de vlucht van Lodewijk XVI in juni 1791 ageerde hij echter voor diens troonsafstand. Een jaar later (zgn. ‘journée’, 10.8.1792) was hij voorstander van het uitroepen van de republiek en speelde hij een leidende rol in de Parijse volksbeweging.

Hij werd minister van Justitie, lid van de Conseil Exécutif, was medeverantwoordelijk voor de septembermoorden en stemde voor het doodvonnis over Lodewijk XVI. Danton had een groot aandeel in de reorganisatie van het leger. Hij keerde zich (na aanvankelijke samenwerking) tegen de girondijnen en steunde Marat en Robespierre bij de oprichting van een Tribunal Révolutionnaire en van het Comité du Salut Public, waarvan hij lid werd. In juli 1793 werd hij wegens zijn toch nog gematigde houding verwijderd uit dit comité, waarin nu Robespierre, die niet alleen de girondijnen vervolgde, maar zich spoedig ook tegen Danton en zijn medestanders keerde, de boventoon voerde. Danton werd beschuldigd van corruptie en verraad, op 31.3.1794 gearresteerd en veroordeeld nog voor hij zijn verweer had uitgesproken. Uitgave: Discours civiques, door M.Fleischmann (1920).

Litt. H.Wendel, Danton (1930); L.Barthou, Danton (1932); J.Hérissay, Cet excellent M.Danton (1960); R.Christophe, Danton (1964).