v. (-s), gecombineerde schrijf-, tel- en rekenmachine voor het verrichten van boekhoudkundige werkzaamheden.
Een geperfectioneerde boekhoudmachine kan niet alleen schrijven en (in diverse kolommen) optellen, maar ook salderen (d.w.z. positieve en negatieve getallen door elkaar optellen, ook horizontaal: cross footer), rekenen (d.w.z. vermenigvuldigen en delen), tussenresultaten bewaren en zelfs reageren op de stand van een bepaald telwerk (‘beslissingsfuncties’). Door middel van een (al dan niet verwisselbare) besturingslineaal kunnen programmeerbare werkzaamheden automatisch worden uitgevoerd. Met de voortschrijdende mechanisering en automatisering van de administratie moet de eigenlijke boekhoudmachine steeds meer plaats afstaan aan de ponskaartenapparatuur en de computer.
LITT. H.L.van Poelvoorde, Doorschrijfboekhouding en boekhoudmachine (1961): R.W.Starreveld, Bestuurlijke informatie technologie (1971).
