Helena Petrovna, geb. Hahn, theosofe van Russische afkomst, 30.8.1831 Jekaterinoslav, ♰ 8.5.1891 Londen.
Blavatsky huwde op 17-jarige leeftijd met de ruim 60-jarige Russische generaal Blavatsky.Zij verliet hem na drie maanden en ondernam vele grote reizen naar Tibet, Egypte en Amerika. In Amerika stichtte zij met H.Olcott de Theosophical Society (1875), waarvan zij tot kort voor haar dood de leiding had. De beschuldiging van bedrog in spiritistische zaken, tegen haar ingebracht door de Society for Psychical Research, is na haar dood teruggenomen.
Werken: Isis unveiled (1877), The secret doctrine (1885-89). Uitgave: Collected writings (7 dln. 1950-58).LITT. H. Freimark, H.P. Blavatsky (1906); W.A.L. Ros-Vrijman, H.P.
Blavatsky (1921); C.J.Ryan, H.P. Blavatsky and the theosophical movement (1937, herdr. 1975).
