v., het in bezit genomen zijn door een bovenmenselijke macht (demon, godheid).
Het spraakgebruik ziet in bezetenheid uitsluitend een werking van een boze macht, maar op zichzelf kan het evengoed een goede macht zijn, die zich van een mens meester maakt en hem als werktuig gebruikt (sjamanen, profeten). Bezetenheid komt vooral voor waar zich acculturatieproblemen voordoen. Heeft men met een boze geest te doen, dan dient deze te worden uitgebannen (in primitieve en oude culturen is geneeskunst voor een deel demonenbezwering); heeft een goede geest of een god bezit genomen van iemand, dan is het zaak op zijn gedrag en zijn woord te letten, want dan is het openbaring. Niet zelden wordt bezetenheid gezocht: b.v. door wilde dans, gebruik van roesopwekkende dranken of dampen wordt het bewustzijn ontledigd, zodat de geest kan binnenkomen.
Litt. H.Oesterreich, Possession, demoniacal and other (1930); M.Eliade, Le chamanisme et les techniques archaïques de l’extase (1951).
