Muziek lexicon

Mr. G. Keller en Philip Kruseman (1932)

Gepubliceerd op 15-06-2021

Detoneeren

betekenis & definitie

Te laag zingen. Deze cardinale fout kan verschillende oorzaken hebben: Onvoldoend ontwikkeld gehoor, onvoldoende zangtechniek, onvrije toonvorming, gebrek aan energie.

Vaak werken al deze oorzaken in mindere of meerdere mate samen. Zoo kan een zanger met normaal gehoor en niet geheel goede toonvorming en techniek, door wilskracht en inspanning toch dragelijk zuiver leeren zingen. Wordt hij ouder en verslapt zijn energie, dan komen de vroegere fouten des te sterker aan den dag en zal hij het detoneeren niet kunnen vermijden. Aan gebrek aan energie is het ook te wijten indien, bijv. bij lang uitge. houden tonen —speciaal in den a cappella zang — wordt gedetoneerd. Onherstelbaar wordt het euvel indien het muzikale gehoor defect is, m.a.w. de zanger zich zelf niet kan controleeren.Bij het a cappella zingen bestaat bovendien de moeilijkheid van het bewaren der juiste toonhoogte bij modulaties (zie daar), vooral chromatische. Door het bewust hooger intoneeren van bepaalde tonen, o.a. grondtoon en kwint (rein) kan hieraan worden tegemoetgekomen.

Zoo zal in de alt bij het wisselen van de e uit het 1e accoord hooger moeten worden, in het 2e, omdat hij daar grondtoon wordt. Zoo zal ook een terts, die de beteekenis heeft van leidtoon (zie daar), die dus de neiging heeft om verder te bewegen naar een grondtoon, hooger moeten worden gezongen, dan wanneer deze spanning niet aanwezig is. De leider van een a cappella koor zal dus vóór hij met het instudeeren van een werk begint, bij moeilijke aaneenschakelingen van accoorden kunnen nagaan, waar hij een bewust hoogere intonatie, die meestal niet meer dan een toonsfractie afwijkt van de normale hoogte en waarvan de grootte ten slotte door het oor in de practijk moet worden bepaald, zal hebben te eischen, opdat detoneeren (zoogen. „zakken", zie daar) wordt vermeden.