Langgerekt ontginningsdorp, ontstaan in de tweede helft van de 13de eeuw langs de in die tijd door toedoen van Willem de Molenaar gegraven, kaarsrechte Graafstroom. De ontginning aan de zuidzijde (Polder Molenaarsgraaf) met (latere) bebouwing tussen de Graafstroom en de parallel daaraan lopende voorwetering (Molenaarsgraaf) is iets ouder dan de vergelijkbare ontginning aan de noordzijde met het lintdorp Gijbeland.
Het noordelijker gelegen Brandwijk ontstond als secundaire ontginning vanuit Gijbeland. Gijbeland en Brandwijk vormden tot 1986 één zelfstandige gemeente.