Monumenten in Nederland: Overijssel

R. Stenvert, C. Kolman en Ben Olde Meierink (1998)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Begraafplaatsen in Denekamp

betekenis & definitie

Begraafplaatsen. De Herv. begraafplaats (bij Oldenzaalsestraat 12) bezit een toegang met zandstenen hekpijlers en ijzeren hek uit 1870.

De Isr. begraafplaats (Lattropperstraat) werd aangelegd in de 19de eeuw. Singraven (Molendijk 37). Deze havezate, gelegen ten westen van Denekamp, is ontstaan uit het in 1415 door Johan Hondenborg in een bocht van de Dinkel gebouwde kasteel, dat van 1505 tot 1515 een nonnenklooster herbergde.

Het huidige blokvormige huis werd in het midden van de 17de eeuw voor Gerhard Sloet gebouwd, waarbij delen van een 16de-eeuwse voorganger werden opgenomen. Tegen de rechterzijde staat een opmerkelijke ingangsannex traptoren uit 1661, waarvan de zandstenen voorgevel versierd is met een ionische pilasterstelling en een rijk gedecoreerde ingangspartij.

Het huis werd in 1834 naar voren uitgebreid. De familie Roessingh Udink liet het huis in 1868 naar plannen van L.H.

Eberson aan de linker zijde vergroten en in 1908 aan de rechter achterzijde. De huidige voorgevel naar ontwerp van A. de Maaker kwam in opdracht van W.F.J.

Laan in 1920-'23 tot stand. Het huis heeft nu een museale bestemming.

In het interieur zijn tussen 1890 en 1914 betimmeringen en schouwen aangebracht naar ontwerp van de toenmalige eigenaar, J.A.

Roessingh Udink.

Onder de laatste bewoner, W.F.J. Laan vond in 1954-'58 een grootscheepse restauratie van het interieur plaats.

Trappenhuizen, en plafonds, betimmeringen en schouwen werden in enkele vertrekken geheel vernieuwd. Het interieur heeft nu een geheel 18de-eeuws aanzien en is ingericht met meubilair uit die tijd.

Alleen in de bibliotheek bevindt zich een schouw en een betimmering in 17de-eeuwse trant. Er zijn diverse wandtapijten, waaronder een 18de-eeuws, in Beauvais geweven tapijt behorend tot de Groot-Mogol-serie ontworpen door Blin de Fontenay en Vernansal.

De hal is voorzien van dessus-de-portes en heeft een schoorsteenstuk uit 1761 met een allegorie op de koophandel, gesigneerd D. van der Aa. In de salon bevindt zich een bovendeurstuk, gesigneerd Pothast.

Bij het huis horen diverse dienstgebouwen. Achter het huis staat een gepleisterd koetshuis annex schuur uit 1868, met een oudere kern.

Aan weerszijden van de oprijlaan staan 18de-eeuwse zandstenen siervazen.

Het huis wordt omgeven door een landschapspark uit 1934, aangelegd met adviezen van L.A.

Springer. In de ommuurde moestuin staat een oranjerie uit 1920-'22.

De tegen de moestuinmuur geplaatste fontein met allegorische beeldengroep in neo-Lodewijk XVI-stijl (omstreeks 1900) is van elders afkomstig. Bij het toegangshek aan de Ootmarsumsestraat staan twee dienstwoningen (Kasteellaan 1-2), in 1937 gebouwd naar ontwerp van A. de Maaker in ‘Um 1800’-stijl in opdracht van W.F.J.

Laan, die in latere jaren één van de woningen bewoonde. In de nabijheid bevindt zich een uit 1939 daterend voorm. badhuis annex sauna voorzien van kegeldak bekroond met schoorsteen; nu is het in gebruik als jachthut.

Andere dienstwoningen zijn Schiphorstdijk 6-8 (1921) met schuur (1932), Kasteellaan 4-6 (1933) en Ootmarsumsestraat 50-52 (omstreeks 1940). De particuliere begraafplaats van de familie Laan (Harseveldweg ong.) is een groot ommuurd en omgracht terrein met vier graven, waarvan het oudste uit 1927 dateert.Van de watermolen van Singraven (Schiphorstdijk 2-4), een dubbele molen op de Dinkel met drie onderslagraderen, is al in 1448 sprake. De westelijke korenen oliemolen is een tweebeukig bakstenen gebouw op zandstenen basement; in zijn huidige vorm dateert het uit 1828. Het aangebouwde molenaarshuis is nu ingericht als restaurant. Het oliemolenwerk is omstreeks 1920 verwijderd. De oostelijke pelmolen werd in 1878 vervangen door een nog werkende houtzaagmolen met één zaagraam. Ook dit gebouw is opgetrokken in baksteen op zandstenen basement. In de kademuren zijn diverse stenen opgenomen die herinneren aan herstelwerkzaamheden aan de molens; de oudste dateren uit 1554.

Op het landgoed Singraven staan enkele boerderijen, die in traditionele stijl naar ontwerp van A. de Maaker zijn gemoderniseerd. Het betreft de langhuisboerderijen: ‘Hoogende’ (Singravenweg 9, gem. Losser) uit 1929, ‘Ellenweg 3’ uit 1932, ‘Auskamp’ (Ootmarsumsestraat 63) uit 1934 en ‘Sonderhuis’ (Molendijk 26) uit 1936.