Monumenten in Nederland: Noord-Brabant

Ton Kappelhof, Chris Kolman, Ben Kooij, Ben Olde Meierink, Nelleke Reijs en Ronald Stenvert (1997)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Provinciale Griffie in 's-Hertogenbosch

betekenis & definitie

Provinciale Griffie (Waterstraat 16-18). Onder commissaris baron Van Voorst tot Voorst werd dit complex in de jaren 1898-1908 ingrijpend verbouwd, naar plannen van rijksbouwmeester J. van Lokhorst.

Het gebouw vertoont neogotische stijlkenmerken, zowel in de voorgevel als in het interieur, waar onder meer kruisribgewelven van stucwerk zijn aangebracht. In de jaren 1904-'05 werd de vergaderzaal, de Statenzaal, gerestaureerd of liever herbouwd, want alle muren, behalve de zuidoostmuur, werden opnieuw opgetrokken. De zaal kreeg een rijk neorenaissance-interieur met tegen de oostwand een schouw, rustend op granieten zuilen en pilasters. Daarboven staan in nissen allegorische beelden van Hoop, Liefde en Geloof, en boven op het bekronende fronton van de Gerechtigheid. Aan weerszijden van deze schouw bevinden zich loges. Op de consoles van het cassettenplafond zijn de wapens van Brabantse gemeenten aangebracht.

De zuidoostmuur van de zaal, met rondboogvensters tussen vlakke steunberen, werd in 1966 gereconstrueerd nadat de oorspronkelijke muur wegens verzakking was afgebroken. De zaal is tot 1971 als Statenzaal gebruikt en dient nu voor representatieve doeleinden. Bij de herinrichting in 1991-'92 is tegen de westwand het grote, uit ca. 1655 daterende doek ‘Abraham ontvangt de drie engelen’ van Ferdinand Bol geplaatst. Deze kamerschildering is afkomstig uit het pand Nieuwe-gracht 6 te Utrecht. Het gebouw van de Provinciale Griffie is nu in gebruik bij Rijkswaterstaat.