Monumenten in Nederland: Noord-Brabant

Ton Kappelhof, Chris Kolman, Ben Kooij, Ben Olde Meierink, Nelleke Reijs en Ronald Stenvert (1997)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Het landgoed Gorp en Roovert in Hilvarenbeek

betekenis & definitie

Het landgoed Gorp en Roovert ligt ten westen van Hilvarenbeek in het dal van de meanderende Roovertsche Leij. In het begin van de 20ste eeuw nam de Goirlese textielfabrikant Van Puijenbroek het initiatief tot ontginning van de Beeksche Heide door deze te beplanten met loof- en naaldhout.

Het op het landgoed gewonnen water werd via een open goot naar de textielfabriek in Goirle gepompt.Op het landgoed staan diverse gebouwen, zoals het in 1849 in opdracht van E.F.J. de Zerezo de Tajado gebouwde kasteel (Gorp 8), een rechthoekig gebouw met leien zadeldak, aan de voorzijde voorzien van twee arkeltorentjes en een rondboogfries onder de dakrand. Bij het kasteel horen een koetshuis en ‘De Warande’, een 18de- of vroeg-19de-eeuwse stervormige aanleg met in het midden een ronde vijver. Voorts zijn er het wit geschilderde jagershuis ‘Gorp en Rovert’ (Gorp 4) uit 1870 en een in 1900 voor notaris Huijsmans gebouwd jachthuis (Roovertsebaan 1a). Enkele meters over de grens met België, die is aangegeven door een gietijzeren grenspaal uit 1843, staat een 18de-eeuwse kapel. Deze is een vierkant gebouwtje met afgeschuinde hoeken en een ingezwenkt koepeldak.

Op het landgoed ligt een aantal interessante boerderijen die behoren bij het oudere agrarische buurtschap Gorp. ‘De Leenhof’ (Gorp 6) is een 16de-eeuwse boerderij met ingezwenkte topgevel en op een van de hoeken een 18de-eeuwse, achtkante herenkamer met rieten dak en inwendig een gebogen stucplafond. Bij deze boerderij ligt een sterrenbos. De langhuisboerderijen ‘Kleine Hoef’ (Gorp 5) en ‘Grote Hoef’ (Gorp 7) hebben 18de-eeuws muurwerk maar inwendig, mogelijk 16de-eeuwse, eiken gebinten met geprofileerde sleutelstukken. De in aanleg 16de-eeuwse boerderij Roovert 1 bezit eveneens een dergelijke houtconstructie. De boerderij werd in 1941 verbouwd; het overkragende gedeelte in de voorgevel is origineel. Roovert 3 is een 18de-eeuwse langgevelboerderij met wolfdak.