Gepubliceerd op 10-10-2017

De R.K. St.-Dionysiuskerk in Schinnen

betekenis & definitie

De R.K. St.-Dionysiuskerk (Deken Keulenplein 1) is een driebeukige basilicale kruiskerk met driezijdig gesloten koor, dakruiter en een toren van drie geledingen met ingesnoerde spits. De breukstenen onderbouw van de toren - met daarin een hergebruikt Romeins corintisch kapiteel (2de-3de eeuw) - stamt uit de vroege 12de eeuw, evenals het eenbeukige middenschip. De mergelstenen zijbeuken werden in de 14de eeuw toegevoegd. De zuidbeuk heeft men in 1679 vernieuwd. In de 19de eeuw werd de toren verhoogd (1829) en heeft men de zijbeuken verlengd (1878-'79). Het forse bakstenen koor en transept kwamen in 1900 tot stand naar een neogotisch ontwerp van J. Tonnaer. Bij de ingrijpende restauratie in 1916, onder leiding van W. Sprenger, werd de bakstenen bovenbouw van de toren in mergel vernieuwd en verhoogd. Tevens vernieuwde men toen de zijbeuken en kreeg het middenschip stenen gewelven. In 1973-'77 is de kerk opnieuw gerestaureerd.

De kerk bevat een romaans hardstenen doopvont (12de eeuw) en een 16de-eeuws kruisbeeld, dat in 1900 aan een neogotische triomfbalk is bevestigd. Tot de inventaris behoren verder een preekstoel uit 1758, afkomstig uit Zinnik (B), kruiswegstaties van atelier Cuypers (1900) en een Verschueren-orgel (1933). De muurschilderingen zijn van J. Verheyen (1951), de glas-in-loodramen van het koor zijn naar ontwerp van Jac. Vonk vervaardigd (1957).

Op het kerkhof bevinden zich drie oude stenen grafkruisen (1692, 1694 en 1737) en een H. Hartbeeld (circa 1925). De pastorie (Deken Keulenplein 2) is een blokvormig tweelaags pand uit 1759 met hardstenen segmentboogvensters. De voorm. kapelanie (Achter de Kerk 3), een tweelaags onderkelderd pand met hoger opgetrokken middenrisaliet, is rond 1904 met eclectische elementen gebouwd naar ontwerp van G.J. Pijls. In 1939 naar plannen van H.H.A. Tummers aangelegd is het Mariapark (bij Achter de Kerk 7). Aan de voet van een heuvel geeft een smeedijzeren spitsboog op natuurstenen kolommen toegang tot een lange trap en een rondwandeling die leidt naar de aan Maria gewijde vredeskapel op de heuvel. Deze kapel in traditionalistische vormen heeft aan de oostzijde een hoger torenvormig gedeelte met tentdak.