Begraafplaatsen. De op een driehoekig terrein in 1827 aangelegde Noorderbegraafplaats (Moesstraat 98) heeft een neoclassicistisch ingangshek met daarnaast de voorm. opzichterswoning uit 1871.
Het ernaast gelegen baarhuisje is iets jonger. Een deel van het terrein dient als Isr. begraafplaats.
De rechthoekig aangelegde Zuiderbegraafplaats (Hereweg 87) werd in 1828 in gebruik genomen. De opzichterswoning uit 1876 is een eclectisch ontwerp van J.G. van Beusekom.
Midden op de begraafplaats bevindt zich de, voor Nederlandse begrippen enorme, marmeren graftombe van de familie Scholten. De Groninger aardappelmeel- en strokartonfabrikant W.A.
Scholten ontwierp zelf de in 1882 opgerichte, rijk gedecoreerde graftombe. Plaquettes noemen de landen waar Scholten fabrieken stichtte; ovale reliëfvoorstellingen symboliseren handel, nijverheid en industrie.
Boven de koperen deuren is na de dood van W.A. Scholten (†1892) een door P.A. de Leeuw gebeeldhouwde treurende vrouwenfiguur aangebracht met in haar hand zijn buste.
Verder zijn onder meer interessant het gietijzeren grafmonument voor de op de Schelde gesneuvelde schout-bij-nacht Jan Evert Lewe van Aduard (†1832) en het in 1862 heropgerichte monument voor de Groninger schutters en vrijwillige jagers die in 1831 te Houthalen en Bautersem sneuvelden.Vermeldenswaardig zijn onder meer de graven van dominee H. de Cock (†1842), voorman van de Afscheiding van 1834, de dichter J.J.A. Goeverneur (†1889), de uitgevers J.B. Wolters (†1860) en P. Noordhoff (†1903), rijksarchivaris J.A. Feith (†1913), de schilder O. Eerelman (†1926) en het familiegraf van de fietsenfabrikanten Fongers. Het recent van een nieuwe aula voorziene R.K. kerkhof (Hereweg 89) is aangelegd in 1873.
Naast de eenvoudige neogotische kapel met crypte naar ontwerp van P.J.H. Cuypers staat een groot bronzen beeld van een tronende Christus, gemaakt in 1936 door atelier Brom. Er zijn enkele interessante graftombes, waaronder de neogotische tombe van de familie Payens en Alofs (omstreeks 1875) naar ontwerp van J.F. Scheepers. Een oorlogsmonument uit 1946 herdenkt de Groninger verzetsstrijders in de Tweede Wereldoorlog. De Alg. begraafplaats Esserveld (Esserweg 20) is in 1924 met een concentrische opbouw aangelegd naar ontwerp van S.J.
Bouma. Het omgrachte terrein is toegankelijk via een brug en een houten poortgebouw met mortuarium en klokkentorentje; brug en poortgebouw zijn uitgevoerd in expressionistische vormen. In het midden van de parkachtige begraafplaats staat een monument voor de gefusilleerden uit kamp Westerbork, met beeldhouwwerk van W. Valk (1948).
Interessante grafmonumenten zijn die van burgemeester E. van Ketwich Verschuur (†1924) en van de ‘pionier’ van de SDAP in Groningen, J.H.A. Schaper (†1934). Verder is er het graf van de directeur Gemeentewerken J.A. Mulock Houwer (†1933).
