Monumenten in Nederland: Gelderland

Sabine Broekhoven, Chris Kolman, Ben Olde Meierink, Ronald Stenvert en Marc Tenten (2000)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Het voorm. St.-Catharinaklooster in Harderwijk

betekenis & definitie

(Klooster 1-7) in Harderwijk werd gesticht in de 15de eeuw door de zusters tertiarissen.

Het complex bestaat uit een kerk en drie grotendeels wit gepleisterde kloostervleugels rond een binnenterrein. Na de secularisatie in 1580 kreeg het verschillende functies, waarvan de huisvesting van het Gymnasium (in 1648 verheven tot Gelderse Academie) de belangrijkste was. In de 19de eeuw was het complex ingericht als militair magazijn. De in 1502 gebouwde Catharinakerk is een eenbeukige dubbelkerk met dakruiter, driezijdig gesloten koor en een meerzijdige traptoren bekroond door een uivormige spits. Na de restauratie in 1912-'13, onder leiding van J.Th.J. Cuypers, diende het gebouw tot 1962 als R.K. kerk.

Het interieur wordt deels gedekt door netgewelven en bevat een nonnengalerij met kruisribgewelven op slanke natuurstenen pilaren. De op de kerk aansluitende, ongepleisterde kloostervleugel met hoog zadeldak stamt waarschijnlijk uit het eerste kwart van de 16de eeuw. Bij een ingrijpende verbouwing in 1754 kreeg het aan de zijde van de Academiestraat een ingangspartij in Lodewijk XIV-stijl. Haaks op die straat staat een lagere, gepleisterde vleugel met aan het eind een gebouw met zadeldak tussen schoudergevels, dat in 1648 werd verbouwd tot twee professorenwoningen (Klooster 6-7). De gepleisterde, deels onderkelderde, zuidoostvleugel heeft een vroeg-19de-eeuwse uiterlijk, maar dateert in de kern waarschijnlijk uit de 15de eeuw.