Woonhuizen. Het forse, sober neoclassicistische pand Voorstraat 24 werd in 1827 gebouwd en in 1856 verbouwd.
Opvallend zijn de zes gietijzeren zuilen die de verdieping dragen. Stationsstraat 19, een eclectisch middenganghuis met hoger opgaand middenrisaliet, werd in 1862 gebouwd voor dr.
Greidanus door aannemer Kuipers. Vergelijkbaar, maar met souterrain, is het Jeltingahuis (Stationsstraat 18) uit 1877.
Deze voor de herenboer Kuipers gebouwde rentenierswoning maakt sinds 1961 deel uit van het raadhuis van Achtkarspelen. Andere middenganghuizen zijn: Kerkstraat 8 (circa 1880), de woning met notariskantoor Voorstraat 13 (circa 1885), Voorstraat 64 (circa 1890) en de voorm. pastorie Voorstraat 28 (1893).
Van hetzelfde type, maar met een wolfdak in plaats van een schilddak, zijn: Voorstraat 52 (1865), Voorstraat 40 (circa 1870) en Voorstraat 58 (circa 1875). Het laatstgenoemde huis was het voorhuis van een boerderij en werd rond 1910 verbouwd tot eigen woonhuis en kantoor naar plannen van A.
Velding. Hij ontwierp voor dr.
Dijkhuis het in 1907 opgetrokken huis Voorstraat 60 met chalet- en jugendstil-elementen.
Opvallender jugendstil-elementen, waaronder strekken in groen geglazuurde baksteen boven de vensters, heeft de villa Nieuw Herbranda (Voorstraat 49), gebouwd in 1910 ter plaatse van een afgebroken boerderij.
Jugendstil-details hebben het woonhuis Kuipersweg 52 (1910) en de winkel Het Oude Kantoor (Stationsstraat 2-2a; 1915). De villa Stationsstraat 21 werd in 1936 gebouwd in zakelijk-expressionistische vormen voor H.J.
Fernhout naar plannen van D. Kalma en A.
Witteveen.
