Monumenten in Nederland: Flevoland

R. Stenvert en C. Kolman (2006)

Gepubliceerd op 02-01-2020

Almere-Stad (gemeente Almere)

betekenis & definitie

Stadskern in Zuidelijk Flevoland, gesticht in 1978 als tweede stedelijke kern van de suburbane stad Almere. De naam Almere is afgeleid van de kroniek van Bonifatius uit 775, waarin wordt meegedeeld dat de bisschop van Utrecht naar Westergo reisde via het Almere, de voorloper van de Zuiderzee.

Al in 1958 werd het westelijk deel van Zuidelijk Flevoland aangewezen als overloopgebied van de Randstad. In een eerste plan van J.

Vink uit 1965 sprak men nog over IJmeerstad. In 1969 ging men niet meer uit van één enkele stad, maar van een stedelijk gebied met meerdere kernen.

Het te ontwikkelen gebied werd in acht delen gesplitst; later werden dit vijf kernen. Begonnen werd met gebied D, het latere Almere-Haven.De planning van de tweede en belangrijkste kern Almere-Stad begon in 1975. Het structuurplan kwam in 1977 gereed. De eerste paal werd in 1978 geslagen en in 1980 konden de eerste woningen worden betrokken. In 1980 begon ook de aanleg van de spoorlijn Amsterdam-Lelystad (gereed 1987). Een winkelcentrum verrees in 1981 en de officiële opening van het stadscentrum volgde in 1989. De stedelijk functies, waaronder het stadhuis en het theater ‘De Metropole’ (Kazuyo Sejima in samenwerking met O.

Greiner en M. van Goor) zijn geconcentreerd in een strook tussen het station en het Weerwater. Onderling en met het centrum door vrije busbanen verbonden ontstonden straalsgewijs enkele woonwijken, zoals de Stedenwijk, de Kruidenwijk en de Waterwijk. Aan de rand daarvan kwamen op basis van prijsvragen twee wijken met opmerkelijke (tijdelijke) woningen tot stand: ‘De Fantasie’ (1982) en ‘De Realiteit’ (1985). Deze traditie werd voortgezet met woningbouwexperimenten in de Muziekwijk (1990) en de Filmwijk (1992). Almere-Buiten (gepland als Almere-Noord) werd de derde stedelijk kern en deze zal nog worden gevolgd door Almere-Poort bij de Hollandse brug en Almere-Pampus aan de noordwestzijde.