exogene reactievormen van Bonhoeffer

betekenis & definitie

‘symptomatische psychosen’, genoemd naar de Duitse psychiater Karl Bonhoeffer (1868-1948). Men verstaat hieronder: psychotische reactievormen op exogene basis (bijvoorbeeld het hyperesthetisch emotioneel syndroom of een delirium), amentiële toestandsbeelden en schemertoestanden.

Bonhoeffer, telg uit een vooraanstaande familie, studeerde geneeskunde in Tübingen. Bij de beroemde Breslause neuroloog Karl Wernicke (1848-1905) bekwaamde hij zich in de neurologie. In 1903 vertrok hij naar Heidelberg, waar hij Ernst Kraepelin (1856-1926) als hoogleraar in de psychiatrie opvolgde. Vervolgens was hij hoogleraar in Breslau en Berlijn. Behalve zijn bekende jeugdwerk over alcoholpsychosen kreeg zijn Symptomatische Psychosen (1910) de nodige aandacht. Aan dit werk over de exogene reactietypen heeft de ontwikkeling van de moderne psychiatrie veel te danken.

Bonhoeffer kwam na 1933 in grote moeilijkheden, vooral door zijn houding tegen de door het nazibewind ingestelde wet op de erfelijke ziekten (1934). Zijn zoon, de bekende Lutherse theoloog Dietrich Bonhoeffer, werd na de mislukte samenzwering tegen Adolf Hitler in het laatste oorlogsjaar terechtgesteld (Jetter).