Gepubliceerd op 13-06-2017

Geallieerde Controleraad

betekenis & definitie

Raad die na de Duitse onvoorwaardelijke overgave in mei 1945 de regeringsmacht in Duitsland overnam. De raad bestond uit afgevaardigden van de vier geallieerden (de Verenigde Staten, de Sovjetunie, Groot-Brittannië en Frankrijk) en was in Berlijn gevestigd.

Op de conferentie van Potsdam (juli-augustus 1945) werd besloten dat de Geallieerde Controleraad Duitsland zowel economisch als politiek als een eenheid zou besturen. De raad kreeg de supervisie op de ontwapening, de denazificatie, de berechting van oorlogsmisdadigers en de democratische heropvoeding. Er zouden plaatselijke bestuurders en een Duits centraal gezag worden ingesteld, die onder toezicht van de Controleraad zouden komen te staan. Frankrijk, dat niet was uitgenodigd op de conferentie van Potsdam, keerde zich fel tegen de invoering van een Duits centraal gezag.

In 1946 startte de Geallieerde Controleraad met de ontmanteling van de Duitse industrie tot vijftig procent van de vooroorlogse capaciteit. Door een Frans veto lukte het de raad niet een centraal bestuur te vestigen, waardoor een economische chaos dreigde te ontstaan. De Britten en Amerikanen besloten daarom hun bezettingszones tot een economische eenheid samen te voegen. Ondanks protesten van Frankrijk en de Sovjetunie gebeurde dit op 1 januari 1947, met de vorming van de bizone. Als gevolg van de toenemende spanningen met de Sovjetunie sloot Frankrijk zich in april 1948 bij de bizone aan, waardoor de trizonia ontstond. De Sovjetunie nam hierna niet meer deel aan de zittingen van de Geallieerde Controleraad. Na de conferentie van Londen (februari-juni 1948), waar een nieuwe Duitse grondwet werd voorbereid, werd de Geallieerde Controleraad ontbonden.