(1469-1527), Ital. (Florentijns) staatsman en schrijver, was 1498-1512 2e kanselier van de Republiek Florence. Bij de restauratie der Medici (1512) verdacht van samenzwering tegen hen, werd hij gevangen gezet en gefolterd; 1513 weliswaar vrijgelaten, doch tevens verbannen.In dat jaar voltooide hij II Principe (de Vorst) waarin hij opkwam voor een verenigd Italië onder een machtig heerser, die enkel behoorde te rade te gaan met redenen van staat, ook al zouden de gestrenge regelen van de moraal daarbij in het gedrang komen.
In L’arte della guerra (De kunst van de oorlog, 1520) schetste hij het doeltreffend werktuig voor zulk een vorst. Zijn Istorie forentine (Florentijnse geschiedenis) is voor de historiografie van grote betekenis geworden: het is de eerste wetenschappelijke behandeling in moderne zin van een stadsgeschiedenis. Naast II Principe is zijn belangrijkste geschrift op staatkundig gebied de Discorsi (gesprekken, nl. over de eerste 10 boeken van Titus Livius); beide werken hebben op de politieke wetenschap diepgaande invloed uitgeoefend. Van zijn twee blijspelen La Mandragola en Clizia is het eerste een meesterwerk. Naar hem is de term ,,Machiavellisme” ontstaan, ter aanduiding van een zich niet aan de wetten der moraal gebonden voelende staatkunde (vgl. Palmerston’s: „Right or wrong, my Country!” en Bismarck’s: „Staatsraison geht vor Staatsmanier”).
