I. (vroeger: ende, Hgd. und, Eng. and; vergelijk: op en top, dienende o.a.: 1 als verbinding van twee of meer begrippen; 2 als verbinding van twee hoofdtelwoorden met distributieve kracht; 3 als verbinding van twee zinnen; 4 bij wijze van aanloop als het eerste van iems. woorden; 5 vóór aan vraagzinnen meestal met nadruk; 6 als inleiding van zinnen, die een tegenwerping inhouden):
1. Jan en Piet; zij draaien op en af en af en op;
2. inz. in Z.-N., in N.-N. meestal aan: twee en twee;
3. hij schreef de brief en was toen gerust;
4. en de boeren hebben overwonnen; Bijbel: en het geschiedde in die dagen, dat …;
5. en wat zou dat?
6. en ik had het je nog gezegd.
II. (ontkenningswoord): in Morgenland en zijn we niet, vero. en Z.-N.; verg.: tenzij.
III. Fr. vz.: zie en bloc, en corps enz.
