is een menschelijke → wet, welker overtreding alleen strafschuldig maakt voor den menschelijken rechter en niet schuldig in geweten, schuldig aan zonde tegenover God. Even zeker als het is, dat er dergelijke wetten bestaan, even zeker is het ook, dat lang niet alle burgerlijke wetten p. zijn. Ook vele burgerlijke wetten verplichten in geweten. Het is niet altijd gemakkelijk uit te maken, of een bepaalde wet een p. is.
In het algemeen worden als kenmerken van een p. aangegeven: 1° Een uitdrukkelijke verklaring van den wetgever;
2° De formuleering van de wet;
3° De inhoud van de wet;
4° De abnormaal zware straf in verhouding met de zwaarte van de overtreding;
5° Het alg. gevoelen van deugdzame en voorzichtige menschen. Wie een p. overtreden heeft en tot straf veroordeeld wordt, is wel in geweten verplicht de straf te ondergaan. Zijdelings verplicht dus ook de p. in geweten. Steeds moet in het oog worden gehouden, dat men ook bij overtreding van een p. kan zondigen wegens allerlei bijkomstige omstandigheden. Bender.